Söz Varlığı Üzerine Yurt Dışında ve Türkiye'de Yapılan Temel Araştırmalar


Creative Commons License

Baş B., Karadağ Ö.

Milli Eğitim, cilt.42, sa.193, ss.81-105, 2012 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 42 Sayı: 193
  • Basım Tarihi: 2012
  • Dergi Adı: Milli Eğitim
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.81-105
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu çalışma, söz varlığı üzerine yurt dışında ve Türkiye’de yapılmış en temel araştırmaları tanıtmaktadır. Çalışmaların büyük bir çoğunluğu söz varlığının en önemli unsuru olan yazılı kelime sıklığı üzerinedir. Konuşma dili üzerine çalışmalar yazılıya oranla çok kısıtlıdır. Yurt dışında 1921 yılında başlayan bu çalışma alanına, Türkiye’de 1926 yılında ilk ışık yakılmış, 1936 yılında da ilk araştırma yapılmıştır. Ülkemiz dışında yapılan söz varlığı araştırmalarında hedef kitlelere göre dar örneklemli çalışmalar da olmuştur. Bu çalışmaların asıl önemi seviyelendirilmiş olmalarıdır. Kazandırılacak kelimeler her sınıf seviyesinde listeler hâlinde belirlenmiştir. Türkiye’de öğrenciler, ders kitapları, çocuk kitapları, konuşma dili ya da yazılı metinler üzerine yapılan araştırmalar daha çok tespit amaçlıdır. Araştırmacılardan bazıları sınıf seviyelerine göre kelime listeleri de önermişlerdir. Kelime hazinesi yanında, söz varlığının diğer unsurlarından deyim, atasözü ve ikileme kullanımlarını göstermeye yönelik birkaç çalışma da mevcuttur. Araştırmada ayrıca yurt dışında ve Türkiye’de yapılan temel derlem çalışmalarından da bahsedilmiştir.