Thesis Type: Doctorate
Institution Of The Thesis: Yildiz Technical University, Faculty Of Economic And Administrative Sciences, Department Of Political Science And International Relations, Turkey
Approval Date: 2020
Thesis Language: Turkish
Student: Ümran Üçbaş Gürses
Supervisor: Fuat Aksu
Abstract:
Bu çalışma Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) dönemi Türk dış
politikasında meydana gelen değişimi incelemeyi hedeflemektedir. Dış politikada da
değişim iddiası ile iktidara gelen AK Parti hükümetleri dönemi birçok açıdan
incelenmeye değer görülmektedir. Kesintisiz on sekiz yıl dış politikayı yöneten bir
parti ve liderlerinin bu çerçevede hangi değişimleri gerçekleştirdiği ve değişimin
düzeyinin ne olduğu üzerinde durulmuştur.
Çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturan neoklasik realizm dış politika
davranışını etkileyen/şekillendiren iç müdahil değişkenlerin analiz edilmesinde önemli
bir yer tutmaktadır. Gerçekleşen değişimleri ise Hermann değişim modeline göre
analiz eden çalışma gerek değişime neden olan unsurlar gerekse değişimin düzeyini
belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda dış politika nedir, dış politikada değişim
nedir sorularına cevap verildikten sonra, Türkiye özelinde kararlaştırmayı
şekillendiren faktörler belirtilmiştir. Ulusal/bölgesel ve uluslararası unsurların yanında
liderin de oldukça etkin olduğu düşünüldüğünde bu çalışma Türkiye’nin son yirmi yıla
yakın dış politikasına ışık tutmayı amaçlamaktadır.
Bu bağlamda dış politikayı etkileyen lider, stratejik kültür, devlet-toplum
ilişkileri ve ulusal kurumlar incelenmiş ve her birinin dış politika kararlarına olan etkisi
farklılaştığı görülmüştür. Değişimin düzeyi ise iddia edildiği şekilde büyük/radikal bir
değişim olarak görülmemiş, uyum değişikliği düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.