Tekstil Endüstrisi Kaynaklı Atık Masuraların Geri Dönüşüm İle Döngüsel Ekonomiye Kazandırılması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖKBEN SARAÇ

Danışman: Güleda Engin

Özet:

Ülke ekonomimizin ticari anlamda can damarlarından biri olan tekstil sektöründe kullanılan kağıt masuraların yeniden kullanılarak geri kazanımını hedef alan bu tezin çıktılarının ülkemizin bir diğer önemli sektörü olan kağıt sektörüne oldukça ciddi katkıları olması hedeflenmiştir. Bu iki önemli sektörün kesişim noktalarından biri olan kağıt masuraların kaynağında ayrı toplanması, sıfır atık kapsamında fiziksel işlemler uygulandıktan sonra aynı işlevinde tekrar kullanılabilirliğini ölçmek ve böylece geri kazanımını sağlamak amacı ile bu tez fikri ortaya çıkmıştır. Iskartaya çıkan masuraların oldukça sert olmaları ve hacimce büyük alanlar kaplamaları nedeniyle bertarafında sıkıntılar yaşanmaktadır. Geri kazanılmış masuraların (GKM) maliyeti yeni masuraların maliyetine göre yaklaşık dört (4) kat düşüktür. Ayrıca, üretilen yeni masuraların yüzeyinde kullanılan silikonlu parşömen kağıdın ve selülozun ülkemizde üretilmemesi ve ithal edilmesi sebebi ile maliyetin yaklaşık yüzde ellisi yurtdışına gitmekte ve dolayısıyla milli ekonomimizde ciddi zararlar oluşmaktadır. Bu amaçla, pilot ölçekli bir tesiste 3 ay boyunca gerçekleştirilen masura dönüşüm miktarının çevreye ve ekonomiye katkısı incelenmiştir. Söz konusu geri kazanımın çevresel boyutu, enerji ve su tasarrufu, ağaç kesilmesinin önlenmesine bağlı oksijen kazanımı, depo alanı tasarrufu ve sera gazı miktarı önleme miktarı hesaplamalarıyla ortaya konmuştur.

Tez çalışması kapsamında kağıt masuralar yeniden kullanıma hazırlama işlemi ile atık sınıfından çıkarılıp ürün sınıfına alınmıştır. Geri Kazanılmış Masura (GKM) tez çalışması kapsamında 13 haftada Sıfır Atık bilinci ile 270bin adet masura işlenmesi ile 32,5 ton kağıt masura kaynağında ayrı toplatılmıştır. Tekstil firmalarına %80’lik bir verim oranı ile 26 ton GKM sağlanmış ve kağıt yeniden kullanılmıştır.  6,5 ton ıskarta kağıt ve kağıt etiket geri dönüşüm tesislerine iletilmiştir. Masura üzerinden sıyrılan ip(deşe) ip geri kazanım tesislerine iletilmiştir. Çeyrek yıllık GKM tedariği toplamda 32,5 ton kağıt geri kazanımı sağlamıştır. Bu miktar 550 adet ağacın kurtarılması gibi çok değerli bir sonuç elde etmemize neden olmuştur.