Sosyal bilgiler öğretiminde tarihî şahsiyetlerin ele alınışına ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri


Creative Commons License

Thesis Type: Postgraduate

Institution Of The Thesis: Yildiz Technical University, Graduate School Of Social Sciences, Turkish And Social Sciences Education, Turkey

Approval Date: 2020

Thesis Language: Turkish

Student: KAAN BEKTAŞ

Supervisor: Mustafa Şeker

Abstract:

Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler

öğretiminde tarihî şahsiyetlerin ele alınışına ilişkin görüşlerini belirtmektir. Böylece

elde edilen veriler ışığında öğretmenlerin tarihî şahsiyetlere yönelik zihinsel imajı,

tarihî şahsiyetlerin öğretmenler tarafından derslerde hangi yöntem, teknik ve

materyaller aracılığıyla verildiği ve ders kitabına yönelik birtakım sonuçlara

ulaşılması muhtemeldir. Araştırmanın amacına yönelik olarak nitel araştırma

yaklaşımlarından olgubilim deseni kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak

araştırmacılar tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış görüşme formu, verilerin

çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2018-2019

eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinin Esenler ve Güngören ilçelerinde görev yapan

13 Sosyal Bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen temel

bulgular şunlardır: 1) Öğretmenler tarihî şahsiyetleri, tarihte iz bırakan kişiler, tarihe

yön vermiş kişiler ve yenilik yapan kişiler olarak görmektedir. 2) Öğretmenlerin

tarihî şahsiyetlerden en çok örnek aldıkları özellik, lider olmalarıdır. 3) Öğretmenler,

tarihî şahsiyetlere yönelik araştırmalarını en çok internet kaynaklarından

yapmaktadır. 4) Öğretmenler, tarihî şahsiyetleri Sosyal Bilgiler dersinden sonra en

çok Türkçe dersi ile ilişkilendirmiştir. 5) Öğretmenlerin %57`si, tarihî şahsiyetler

açısından Sosyal Bilgiler ders kitapları hakkında olumsuz görüş belirtmiştir. 6)

Öğretmenler, tarihî şahsiyetler aracılığı ile pek çok değerin kazandırılabileceğini

belirtmiş olup, en çok vurgulanan değer vatandaşlık olmuştur. 7) Öğretmenler tarihî

şahsiyetlerin öğretiminde en çok anlatım yöntemini kullanmış ve görsel materyalleri

tercih etmişlerdir. 8) Öğretmenlerin %73`ü öğrencilerinin tarihî şahsiyetlere bakış

açısının olumlu yönde olduğunu belirtmiştir. 9) Öğretmenlerin en çok örnek aldığı

tarihî şahsiyet, Mustafa Kemal Atatürk`tür. Öğretmenlerin hepsi devlet tarafından

yapılan eserlere tarihî şahsiyetlerin isimlerinin verilmesini uygun bulmuştur. 10)

Öğretmenlerin en büyük beklentisi müze ve tarihî alan gezilerinin arttırılması

olmuştur. Elde edilen bulgular literatür ile tartışılmış ve öneriler ortaya konmuştur.

Bu öneriler arasında; Sosyal Bilgiler öğretiminde tarihî şahsiyetler ile ilgili farklı

konularda, farklı evren ve örneklemlerde farklı uygulamalar yapılabilir.