Thesis Type: Postgraduate
Institution Of The Thesis: Yildiz Technical University, Graduate School Of Social Sciences, Turkish And Social Sciences Education, Turkey
Approval Date: 2020
Thesis Language: Turkish
Student: KAAN BEKTAŞ
Supervisor: Mustafa Şeker
Abstract:
Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler
öğretiminde tarihî şahsiyetlerin ele alınışına ilişkin görüşlerini belirtmektir. Böylece
elde edilen veriler ışığında öğretmenlerin tarihî şahsiyetlere yönelik zihinsel imajı,
tarihî şahsiyetlerin öğretmenler tarafından derslerde hangi yöntem, teknik ve
materyaller aracılığıyla verildiği ve ders kitabına yönelik birtakım sonuçlara
ulaşılması muhtemeldir. Araştırmanın amacına yönelik olarak nitel araştırma
yaklaşımlarından olgubilim deseni kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak
araştırmacılar tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış görüşme formu, verilerin
çözümlenmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubunu 2018-2019
eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinin Esenler ve Güngören ilçelerinde görev yapan
13 Sosyal Bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen temel
bulgular şunlardır: 1) Öğretmenler tarihî şahsiyetleri, tarihte iz bırakan kişiler, tarihe
yön vermiş kişiler ve yenilik yapan kişiler olarak görmektedir. 2) Öğretmenlerin
tarihî şahsiyetlerden en çok örnek aldıkları özellik, lider olmalarıdır. 3) Öğretmenler,
tarihî şahsiyetlere yönelik araştırmalarını en çok internet kaynaklarından
yapmaktadır. 4) Öğretmenler, tarihî şahsiyetleri Sosyal Bilgiler dersinden sonra en
çok Türkçe dersi ile ilişkilendirmiştir. 5) Öğretmenlerin %57`si, tarihî şahsiyetler
açısından Sosyal Bilgiler ders kitapları hakkında olumsuz görüş belirtmiştir. 6)
Öğretmenler, tarihî şahsiyetler aracılığı ile pek çok değerin kazandırılabileceğini
belirtmiş olup, en çok vurgulanan değer vatandaşlık olmuştur. 7) Öğretmenler tarihî
şahsiyetlerin öğretiminde en çok anlatım yöntemini kullanmış ve görsel materyalleri
tercih etmişlerdir. 8) Öğretmenlerin %73`ü öğrencilerinin tarihî şahsiyetlere bakış
açısının olumlu yönde olduğunu belirtmiştir. 9) Öğretmenlerin en çok örnek aldığı
tarihî şahsiyet, Mustafa Kemal Atatürk`tür. Öğretmenlerin hepsi devlet tarafından
yapılan eserlere tarihî şahsiyetlerin isimlerinin verilmesini uygun bulmuştur. 10)
Öğretmenlerin en büyük beklentisi müze ve tarihî alan gezilerinin arttırılması
olmuştur. Elde edilen bulgular literatür ile tartışılmış ve öneriler ortaya konmuştur.
Bu öneriler arasında; Sosyal Bilgiler öğretiminde tarihî şahsiyetler ile ilgili farklı
konularda, farklı evren ve örneklemlerde farklı uygulamalar yapılabilir.