Çocuklarda Harita Becerilerinin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Harita Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Halil Şenol

Danışman: Türkay Gökgöz

Özet:

Günümüzde teknolojinin de ilerlemesi ile birlikte harita kullanımı artmıştır. İlerleyen teknoloji ve harita ihtiyacının artması nedeniyle her insan hayatın her aiamasına dâhil olan haritayı kullanmayı bilmelidir. Özellikle mobil cihaz teknolojisinin gelişmesi ile birlikte haritalar her zaman insanların ceplerinde taşıdığı bir araç haline gelmiştir. Günümüzde kullanılan birçok internet tabanlı uygulamanın harita kaynaklı bir biçimde çalışması nedeniyle teknolojik cihaz kullanıcılarının harita okumayı bilmeleri önem kazanmıştır. Bununla birlikte ne yazık ki harita okuryazarlığı, harita kullanımındaki artışa paralel olarak gelişmemiştir. Dünya genelinde harita okuryazarlığı ve eğitimi ile ilgili sorunlarla karşılaşılmasıyla birlikte yapılan bu çalışmada ülkemizdeki harita okuryazarlığına yönelik sorunların çözümüne odaklanılmıştır. Yapılan çocuk psikolojisi çalışmalarında çocukların küçük yaşlardan itibaren yer-yön bilgisine ve yer-yön bulma becerisine sahip oldukları ancak geliştirilmediği için zamanla köreldiği tespit edilmiştir. Bu nedenle çocukların harita bilgisini ve harita kullanma becerisini geliştirmek büyük önem taşımaktadır. Özellikle anaokulu çağından başlayarak harita okuma ve haritaları sevdirmeye yönelik eğitimler verilerek bu sorunun önüne geçilebileceği düşünülmektedir. Harita okuryazarlığı ve eğitimine yönelik çalışmada yapılacak okuryazarlık eğitimlerinin özellikle eğlenceli ve eğitici yönleri olan uygulamalar anlatılacaktır. Uygulama sonucu için beklenilen sonuç literatüre harita okuma becerisini kolayca geliştirecek uygulamalar hazırlamak ve harita eğitimine yönelik yapılacak uygulamaların kabulünü sağlamaktır. Harita okuryazarlığı ve eğitimine yönelik yapılan çalışmada Kocaeli ili Karamürsel ilçesindeki Uçan Balon Anaokulu, Amiral Karamürsel İlkokulu, 4 Temmuz Ortaokulu ve Karamürsel Anadolu Lisesi öğrencileri arasında her bir sınıf için ayrı çalışmalar yapılarak elde edilen sonuçlar araştırılmıştır. Anaokulu ve ilkokul öğrencileri için daha basit yöntemler olan görsel ve işitsel yöntemler kullanılarak uygulamaya yapılmıştır. Ortaokul ve lise seviyelerinde ise öğrendikleri bilgilere dayanarak daha ayrıntılı yöntemler kullanılarak uygulamalar yapılmış ve sonuçlar izlenmiştir. Harita okuryazarlığına ve eğitimine yönelik yapılan uygulamaların ayrıntıları sonraki bölümlerde açıklanacaktır. Sonuçta anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise seviyelerinde eğitim seviyesinin ilerlemesine ters bir biçimde harita okuryazarlığı ve harita bilgisi seviyesi orantısal olarak düşüş göstermiştir. Bunun sebebi küçük yaşlardaki çocukların zihinlerinin gelen tüm bilgilere açık olması ve büyük yaşlardaki çocukların zihinlerinde harita bilgisinin yanlış bir biçimde oturmasından kaynaklı olabilir. Küçük yaşlardan itibaren verilen eğitimlere önem verilir ve harita okuryazarlığı geliştirilirse bu durumun önüne geçilebilir.