1:50.000 ve 1:100.000 Ölçekli Standart Topoğrafik Haritalarda Gösterilecek Geniş Dere, Dar Dere ve Kanal Nesnelerinin Sayısal Yükseklik Modellerinden Türetilecek Drenaj Ağları Yardımıyla TOPOVT Veri Tabanından Seçilmesine Yönelik Yeni Bir Yöntem Geliştirilmesi


Gökgöz T. (Yürütücü), Hacar M.

Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2017 - 2019

  • Proje Türü: Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2017
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2019

Proje Özeti

Bu proje kapsamında;

  • Hedef haritalarda gösterilecek hidrografik nesnelere yakın drenaj ağlarını SYMʼlerden türetecek ABEDʼleri (Akış Birikinti Eşik Değeri) belirlemeye yönelik dört yöntem geliştirilmiştir: Eşit Nesne, Eşit Nesne Sayısı, Töpfer ve Orta Nokta.
  • Hedef haritalarda gösterilecek hidrografik nesnelere yakın drenaj ağlarını SYMʼlerden türetecek ABEDʼlerin geliştirilen yöntemlere göre belirlenmesi için toplan 36 adet uygulama gerçekleştirilmiştir.
  • Geliştirilen her bir yöntemin doğruluğuna ilişkin fikir sahibi olabilmek için her bir yönteme göre gerçekleştirilen uygulamalarda tespit edilen eksik, fazla ve toplam (eksik + fazla) nesne sayıları kullanılarak her bir yöntem için standart sapma değerleri hesaplanmıştır. Standart sapma değerleri incelendiğinde doğruluk bakımından yöntemler arasında önemli farklılıklar olmadığı tespit edilmiştir.
  • Belirlenen ABED’lerle hidrografik nesne sayıları arasında doğrusal bir ilişki olduğu belirlenmiş ve bu ilişki formülleştirilmiştir. Bu formül bize; hedef ölçek için Töpfer bağıntısı ile hesaplanacak sayı kadar 25K dar dere nesnesinin seçilmesini sağlayacak drenaj ağının SYM’den türetilmesi için gerekli ABED’i vermektedir. Yukarıda ifade edildiği gibi, geliştirilen yöntemler arasında doğruluk bakımından önemli farklılıklar olmadığı için ve en pratik olanı Töpfer yöntemi olduğu için formüldeki tek değişkenin (drenaj ağı yardımıyla seçilecek 25K dar dere sayısı) Töpfer bağıntısı yardımıyla hesaplanacak sayı olması uygun bulunmuştur.
  • Formül yardımıyla belirlenen ABED kullanılarak 100K standart topoğrafik haritada gösterilecek hidrografik nesnelere yakın drenaj ağı SYMʼden türetilmiştir.
  • Türetilen drenaj ağı yardımıyla 100K standart topoğrafik haritada gösterilecek hidrografik nesneler 25K standart topoğrafik haritalardaki hidrografik nesneler arasından seçilmiştir.
  • Seçilen hidrografik nesnelerle özgün 100K standart topoğrafik haritadaki hidrografik nesneler karşılaştırılmış ve aynı, eksik, fazla nesne sayıları bakımından yukarıda belirtilen 36 adet uygulamada elde edilen sonuçlara benzer olduğu görülmüştür. Bu nedenle, doğruluk bakımından da benzer bir sonuç elde edildiği tespit edilmiştir.

Sonuç olarak, bu bilimsel araştırmanın “50K ve 100K standart topoğrafik haritalarda gösterilecek hidrografik nesneler, SYMʼlerden türetilecek drenaj ağları yardımıyla, 25K standart topoğrafik haritalardaki hidrografik nesneler arasından seçilebilir” şeklinde ifade edilen hipotezi doğrulanmıştır.