Akademik Veri Yönetim Sistemi
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2024
Kanser, organ veya dokuda hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Kanser tedavisi
için en yaygın kullanılan yöntemlerden biri radyoterapidir. Radyoterapide kullanılan ışınlar hücre ölüm
yolaklarını aktifleştirerek hücre DNA’sında hasar oluşturmaktadır. Bu sayede de hücrelerin apoptoza veya
nekroza uğralamalarını sağlamaktadır. Radyoterapi birçok kanser hücresi için efektif bir tedavi olmasına
rağmen cilt kanseri olan melanomalar, ürettikleri melanin proteini ile DNA’larını radyasyondan korurlar. Buna
ek olarak melanin proteini reaktif oksijen türlerini uzaklaştırarak kanser hücreleri için hipoksik ortam koşulları
oluşturmaktadır. Bu noktada radyoterapinin etkisini artırmak için kojik asit veya niasinamid gibi melanogenez
inhibitörleri kullanılabilmektedir.
Yapılan çalışmalar sonucunda sertlik veya elastikiyet gibi tek hücre mekanik özelliklerinin hücre sağlığı
açısından önemli olduğu görülmüştür. Radyoterapinin de hücrelerin sertlikleri, elastikiyetleri gibi mekanik
özellikleri etkilediği bilinmektedir. Bu doğrultuda, radyoterapinin hücrelerin mekanik özelliklerini nasıl etkilediği
üzerine daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Radyoterapi kanser hücrelerini tedavi etmek için
uygulanmasına rağmen sağlıklı hücreler üzerinde de bir etkiye sahiptir. Sağlıklı hücre hattına radyoterapi
uygulanarak sertlik değerleri analiz edildiğinde hücrenin ne ölçüde etkilendiği gözlemlenebilmektedir.
Önerilen projede insan melanoma hücre hattı olarak Mel-Juso ve sağlıklı hücre hattı olarak normal insan primer
epidermal melanositleri (HEMa) kullanılacaktır. Melanomaların radyoterapiye karşı olan dirençlerini kırmak için
kojik asit ve niasinamid etken maddeleri kullanılacaktır. Melanin miktar tayini analiz edilerek hücreler transdüser
entegreli çiplere ekilecektir. Bu noktada kontrol grubu (etken madde içermeyen), kojik asit ve niasinamid
grupları olacaktır. Hücreler çiplere tutunduktan sonra farklı dozlarda radyoterapi uygulamasına tabii tutulacaktır.
Radyoterapinin etkisi 72 saat, 96 saat ve 120 saat sonra analiz edilecektir. Dijital holografi sistem kullanılarak
hücrelerin sertlik değerlerinin tek hücre olarak ölçülüp radyoterapinin etkinliği hakkında fikir sahibi olunacaktır.