TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2023
Sürdürülebilir, eşitlikçi ve
kapsayıcı bir dünya için yeterli düzeyde gıdaya erişim temel bir insan
hakkıdır. Başta kırılgan gruplar olmak üzere her bireyin gıdaya erişimi güvence
altına alınmalıdır. Birleşmiş Milletlerin 2030 Sürdürülebilir Küresel Amaçlarından
ikincisi olan “Açlığa Son” hedefi bu noktada öne çıkmaktadır. Bu hedef ile ülkeler; açlığı bitirmeyi, gıda
güvenliğine ve iyi beslenmeye ulaşmayı, sürdürülebilir tarımı desteklemeyi
amaçlamaktadır. Bu proje sürdürülebilirlik çerçevesi altında ‘’Açlığa Son’’
hedefini benimsemiştir. Bir örneğini pandemi döneminde deneyimlediğimiz gıda
tedariğindeki kırılganlıkların önlenmesine yönelik olarak tarım kimliğini
koruyan Silivri ilçesinin mahalleleri gibi çeper mahallelerin potansiyelinin
ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Toplam nüfusu 209.014 olan Silivri ilçesinde 2020
verilerine göre Çiftçi Kayıt Sistemi(ÇKS)’ne kayıtlı 2039 çiftçi bulunmaktadır.
2020 verilerine göre İstanbul’da Çiftçi Kayıt Sistemi(ÇKS)’ne kayıtlı 3475
çiftçinin 2039’u Silivri ilçesinde bulunması İstanbul için Silivri’nin tarımsal
kimliği sürdürmede ve gıda tedariğinde bir potansiyel olduğunu göstermektedir. İlçenin
yaklaşık %58’i tarım arazisinden oluşmaktadır ve birçok mahallenin sektörel
kimliği tarımdır. Bu mahalleler Akören, Alipaşa, Kadıköy, Kurfallı, Fener,
Gazitepe, İsmetpaşa, Çeltik, Balaban, Büyüksinekli, Küçüksinekli, Küçüksinekli,
Gümüşyaka, Beyciler ve Bekirli mahalleleridir. Proje çalışmasında öncelikle
Silivri Tarım ve Ormancılık İlçe Müdürlüğü, İstanbul Tarım ve Ormancılık İl
Müdürlüğü, Silivri Ziraat Odası, TÜİK gibi kurumlardan Silivri ilçesi
mahalleler bazında üretim miktarı, 2021 Silivri ilçesi mahalleler bazında
Çiftçi Kayıt Sistemi(ÇKS)’ne kayıtlı çiftçi sayısı, ürün deseni ve Silivri
mahallelerinden ürünlerin gönderildiği lokasyonlar, Silivri arazi kullanım
kabiliyeti verileri alınacaktır. Muhtarlar ve çiftçiler ile ArcGIS Survey123
programı üzerinden yapılacak olan anketlerden tarımsal üretim miktarı, mahalle
bazında tarım ürün deseni ve tarım ürün desenindeki kayıplara da ulaşılacaktır.
Yıldız Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama bölümü 2. Sınıf dersi olan
Planlama-4 stüdyosu 2021-2022 bahar yarıyılı Silivri ölçeğinde yapılan analiz
çalışmalarından elde edilen veriler ile alınan güncel veriler
karşılaştırılacaktır. Ayrıca mahallelerdeki tedariğin tarımsal ürünlerin
dağıtım verilerinin elde edilmesi ve yaygın etkisine Verilerin girişinin ve
düzenlenmesinin ardından ArcGIS Survey123 programı veri tabanına işlenmiş
bilgiler ArcGIS Pro programı içerisinde analiz edilecek ve mekansallaştırılacaktır.
Ürün çeşitlerinin Silivri ilçesi mahallelerinin mekânsal analiz dağılımı
sonucunda mevcut ürün deseni, üretim miktarı, geçtiğimiz 30 yıl içerisindeki
ürün deseni kaybı ortaya konacaktır. 30 yıl denmesinin sebebi 1992 yılında
yapılan D-100 otoyolunun Silivri mahalleleri için tarımı ne derece etkilediğini
gözlemlemek ve değerlendirmektir. Bunun neticesinde Silivri ilçesindeki mahallelerin
tarımsal kimliğini koruyacak ve kalkınmasını sağlayacak öneriler geliştirmek
projenin öncelikli hedeflerindendir. Bununla birlikte gıda tedariğinde
sürdürülebilirliği sağlamak adına kırılganlıklara neden olan krizlerin yol
açtığı tedarik zincirindeki kırılmaların önüne geçecek İstanbul ve çevresi için
öne çıkan potansiyellerini saptamaktır. Böylece Silivri bölgesinin gelişme
kapasitelerine ilişkin somut verilerinin etkisi gözlenmiş olacaktır.
Bu çalışma ile elde edilecek sonuç doğrultusunda Silivri ilçesinin tarımsal kimliği korunan ve tarım potansiyeli olan mahallelerin tarım kimliğini kaybetmemeleri, yerel halkın tarıma teşviğini ve katılımını arttırmak, İstanbul için gıda tedariğindeki sürdürülebilirliği sağlamak ve geliştirmek amaçlanmıştır. Silivri’nin İstanbul’un gıda tedariği temini açısından yakın lokasyonda bulunması ile birlikte potansiyelini değerlendirmek amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sürdürüebilirlik, Tarımsal Üretim, Pandemi,
Gıda Tedariği