Çakır Y. B.(Yürütücü), Günkara Ö. T.
TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2022
Son yıllarda
heterohalkalı bileşiklerin sentezine ve araştırmasına büyük önem verilmektedir
ve bu bileşiklerin özellikle kanserli hücreye karşı sergilediği davranış
incelenip, kanser tedavilerinde kullanılması hedeflenmektedir. Kanser, vücudun
herhangi bir bölümünü etkileyebilecek geniş bir hastalık grubu için genel bir
terimdir. Kanser, kontrolsüz hücre çoğalması, hücre ölümünden kaçış ve hayati dokuların
işlevini bozma kabiliyeti ile karakterize edilen bir grup hastalıktır. Kanser,
insanlığı tarih öncesi çağlardan beri etkilemesine karşın, yaygınlığı son 50
yılda belirgin bir şekilde artmıştır. Bu hızlı artış anti-kanser ilaçların
sentezi için yapılan çalışmaları gün geçtikçe arttırmaktadır.
İlaç hammaddesi
olarak kullanılmasıyla tanınan piperidin, piridin, piperazin, oksazol,
tiyazolidin, ve pirol gibi beş ve altı üyeli heterohalkalı bileşikler ve
türevleri, bilim insanları tarafından üzerinde çalışılan bir konu haline
gelmiştir. Heterohalkalı bileşikler ilaç hammaddesi olarak kullanılabildikleri
gibi yeni yapısal motiflerin sentezlenebilmesi için başlangıç maddesi olarak da
kullanılabilmektedirler. Bu tür heterohalkalı bileşiklerin yüzyıllık tarihinin
incelenmesi sonucunda azot ve oksijen içeren yapı iskeletinin biyolojik olarak
aktif bileşiklerin modellenmesinde kullanılması durumunda büyük bir
çeşitliliğin oluştuğu görülmüştür. Günümüzde piyasada yer alan azot ve oksijen
içeren küçük ilaç molekülleri insanlar tarafından alınıp, hastalıkların
tedavisinde kullanılmaktadır.
Bu çalışmada; literatürde yer almayan farmakolojik
olarak önemli olan 2 yeni 1,2,3,4-tetrazin türevlerinin sentezlenmesi ve
saflaştırılarak FTIR, 1H-NMR, 13C-NMR, HRMS gibi
spektroskopik yöntemlerle yapılarının aydınlatılması hedeflenmektedir. Yapısı
aydınlatılan iki bileşiğin MTT testleri gerçekleştirilerek çeşitli kanser
hücrelerine karşı anti-kanser aktiviteleri belirlenecektir.