Türkçe Öğretmeni Adaylarına Çocuk Edebiyatı Eleştirisinin Öğretimi


Turhan O., Turan T.(Yürütücü), Dilekçi S., Ağdaş Z., Karabaş S.

TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2024

Proje Özeti

Çocuk edebiyatı eleştirisi; çocuk yazınının metin, yazar, toplum veya  okur odaklı eleştiri kuramlarına göre çok boyutlu şekilde  yorumlanması, değerlendirilmesi ve yargılanmasıdır. Türkçe  öğretmeni adayları yaş düzeyine uygun, ilgi ve ihtiyaçları  karşılayacak, estetik algı ve beğeni kazandıracak, çocuk gelişimine  katkı sağlayacak nitelikli çocuk kitaplarını öğrencilerle buluşturması  için çocuk edebiyatı eleştirisi yapabilmelidir. Lisans müfredatında  bulunan çocuk edebiyatı dersi içeriğinde eser değerlendirme ve  seçme kapsamında bu beceriye işaret edilmektedir. Ancak alanda  yürütülen araştırmalar Türkçe öğretmeni adaylarının çocuk  edebiyatını eleştirmekte yetkin olmadığını göstermektedir. Ayrıca  alan yazını tarandığında çocuk edebiyatı eleştirisi ve çocuk edebiyatı  eleştirisinin öğretimi hakkında kısıtlı araştırmanın yapıldığı  anlaşılmaktadır. Bu disiplinin önemi ve ihmal edilmesi nedeniyle  araştırma kapsamında Türkçe öğretmeni adaylarına çocuk edebiyatı  eleştirisinin öğretilmesi amaçlanmıştır. Gömülü karma yöntemin  kullanılacağı araştırmanın nicel boyutu ön test - son test tek gruplu  deneysel çalışma, nitel boyutu durum çalışması olarak  desenlenecektir. Nicel veri toplama aracı olarak rubrik, nitel veri  toplama aracı olarak görüşme formu kullanılacaktır. Nitel veriler  içerik analiziyle, nicel veriler betimsel (ortalama, yüzde, standart  sapma) ve çıkarımsal (bağımlı gruplar T-testi veya Wilcoxon işaretli  sıralar testi) istatistiklerle incelenecektir. 2 ders saati olmak üzere 6  hafta sürecek deneysel müdahalede yeni eleştiri, okur tepkisi  eleştirisi, psikanalitik eleştiri, feminist eleştiri, marksist eleştiri,  mitolojik eleştiri kuramlarının terimleri, ilkeleri, önermeleri, kapsamı,  metodolojisi açıklanacak ve ilgili eleştiri kuramları çocuk edebiyatına  uygulanacaktır. Öğretim sürecinde sunum, soru-cevap, işbirlikli  öğrenme, sözlü tartışma, eleştiri yazma şeklinde çeşitlenen  geleneksel ve yapılandırmacı yöntem ve tekniklere başvurulacaktır.  Deneysel müdahale tamamlandıktan sonra Türkçe öğretmeni  adaylarının çocuk edebiyatı eleştirisine ilişkin beceri ve görüşlerinin  nasıl değiştiği tespit edilecektir. Gerçekleştirilecek araştırmanın  çocuk edebiyat eleştirisi öğretimine kuram ve uygulama düzleminde  katkı sağlayacağı; çocuk edebiyatına ilişkin eleştirel farkındalık  oluşturacağı; Türkçe öğretmeni yetiştirmede çocuk edebiyatı  eleştirisinin önemini göstereceği; alandaki araştırma eksikliğine  dikkat çekeceği ve yeni araştırmaları teşvik edeceği; sorular,  yönergeler ve rehber yanıtları içeren çocuk edebiyatı eleştirisi  kılavuzların hazırlanmasına yardımcı olacağı öngörülmektedir