Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ay H. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2019 - 2020
Aktinobakteriler topraktaki mikrobiyal kütlenin önemli bir bölümünü oluşturan ve
antibiyotikler başta olmak üzere immünosüpresif ajanlar, antitümör ajanlar ve enzimler gibi
çeşitli sekonder metabolitleri üretme potansiyeline sahip, ticari değeri olan bakterilerdir.
Artan antibiyotik direnci ve tedavideki yetersizlikler nedeniyle yeni biyoaktif bileşiklerin
keşfinin gerekliliği her geçen gün önem kazanmaktadır.
Bu tez çalışmasında daha önce izolasyon çalışması yapılmamış olan Erzurum-Oltu ve
Antalya-Kumluca bölgelerinden farklı fizikokimyasal özelliğe sahip toprak örnekleri alınarak
340 aktinobakteri izole edilmiştir. İzole edilen aktinobakterilerin bir kısmı cins düzeyinde
tanımlanmış ve bu suşların Arthrobacter, Leifsonia, Nocardia, Nocardioides, Nonomuraea,
Pseudonocardia, Saccharothrix ve Streptomyces cinslerine ait oldukları belirlenmiştir. İzole
edilen aktinobakteriler hava miseli spor rengine, substrat misel rengine ve çözünür pigment
rengine göre 41 renk grubuna ayrılarak her gruptan en az bir izolat olacak şekilde 60
aktinobakteri suşu seçilerek antimikrobiyal aktivite ve sitotoksisite testleri yapılmıştır.
Testlerde kullanılmak üzere metanol ham özütleri elde edilmiştir. Antimikrobiyal aktivite testi
disk difüzyon metoduyla yapılmış ve 30 aktinobakteri özütünün antimikrobiyal aktiviteye
sahip olduğu belirlenmiştir. En iyi antimikrobiyal aktivite gösteren MK37H, BK2H ve AS18H
özütleri için mikrodilüsyon tekniğiyle MİK değerleri belirlenmiştir. 60 özütün kanser hücreleri
üzerindeki sitotoksik etkisi MTT analizi ile belirlenmiş ve 16 özütün AR42J pankreas kanser
hücreleri üzerinde sitotoksik etkisi olduğu görülmüştür. Ayrıca Streptomyces sp. BG9H
suşunun tüm genom analizi yapılarak CRISPR/Cas dizilerinin ve antibiyotik direnç genlerinin
varlığı in silico olarak tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, 16S rRNA gen dizi benzerlik oranına göre yeni tür olarak değerlendirilen
izolatların ileride yapılması planlanan polifazik taksonomik analizler sonucunda literatüre
kazandırılması ve antimikrobiyal ve/veya sitotoksik aktivite gösteren suşların biyoaktif
metabolitlerinin tanımlanması hedeflenmektedir.