TÜBİTAK Uluslararası İkili İşbirliği Projesi, 2021 - 2024
Proje, Japonya tecrübesi
ışığında İstanbul'un tarihi kültürel miras alanı olan Beyoğlu ilçesinde bölge
sakinlerinin katılımına ve “karşılıklı yardım” yaklaşımına dayalı etkili bir
afet riski azaltma sistemi kurulmasını amaçlamaktadır. Proje kapsamında
aşağıdaki hususlar yer almaktadır:
• Beyoğlu bölgesinde pilot
model olarak seçilecek tarihi semt/mahalle(ler)in bölge sakinleriyle saha
analizi ve atölye çalışmaları yapılarak, mevcut durum ve ihtiyaçların tespit
edilmesi
• İhtiyaç analizi
doğrultusunda bir afet durumunda afet riski azaltma ve önleme tedbirleri ve
önerileri geliştirilmesi ve afet riski azaltma sisteminin iyileştirilmesi
• Afet risklerini azaltma
tedbirlerini ve sistemini yerel halka yaygınlaştırmak üzere atölye
çalışmalarının ve bilgilendirme faaliyetlerinin (eğitimler, sempozyum)
düzenlenmesi
• Projenin Japon ekibinde
yer alan Prof. OKUBO tarafından geliştirilen “Afet İmgeleme Oyunu” (Disaster
Imagination Game-DIG)” modeli ışığında afet riskinin azaltılması alanında BT araçların
etkili kullanımının analizi ve Beyoğlu bölgesi ve yerel paydaşlarına özgü bir
demo versiyon oluşturulması
Yöntem olarak, ARA yerel
risk haritaları oluşturma ve ihtiyaç analizi kapsamında saha analizi ve
anketler uygulanmış, proje kapsamında BT oyun uygulaması beta sürümü geliştirilmiş,
BT uygulama tatbik edilmiş, uygulamanın test edilmesi için yerel sakinlerin
katılımı sağlanmış, ulusal ve uluslararası düzeyde çalışmaların sonuçlarını
paylaşmak ve kamuoyunun farkındalığını artırmak için çalıştaylar ve
uluslararası sempozyum düzenlenmiş, ARA eğitim modülleri hazırlanarak eğitimler
düzenlenmiştir.
Japonya’da afet yönetiminin
önemli bileşenlerinin başında; halkın afetlere karşı farkındalığının artması,
zarar azaltma aşamasında kendine düşen sorumlulukların bilincinde olarak
“kendine yardım”ı gerçekleştirebilmesi gelmektedir. Bu yaklaşım çerçevesinde
Projede, afetin hemen sonrasında başlayan acil müdahale sürecinde bağlı
bulunduğu yerel topluluğun kapasitesini “karşılıklı yardım” ile ortaya
koymasına olanak sağlayacak sistemin temeli için sahadan sağlanan özgün ve
güncel veri tabanlı araştırma çalışmaları, Beyoğlu pilot bölgesinde Firuzağa
Mahallesi odağında gerçekleştirilmiştir.
Mahalle sakinlerinin
karşılıklı yardım sistemine katılımlarının önemli olduğu vurgulanmaktadır. Bu
katılım, öncelikle bireysel yardım aşamasını anlamaları gerektiği ve ardından
karşılıklı yardım aşamalarını içermelidir. Bu sistemin Türkiye'de uygulanabilir
hale gelmesi için, AFAD, MEB gibi kamu politikası belirleyen kurumlarla düzenli
ve sistematik ilişkiler kurulmalıdır. Ayrıca, yerel yönetişim yaklaşımının
benimsenmesi gerekmekte ve yerel düzeyde yönetişim aktörleri ile bağlayıcı
protokollerin oluşturulması gerekmektedir. Tabandan merkeze etkili bir iletişim
organizasyonu sağlanmalıdır ve yerel sakinlerle belediyenin işbirliği ile
kapasite geliştirme faaliyetleri düzenlenmelidir. Afet müdahale organizasyon
yaklaşımı, karşılıklı yardım sistemi kurma stratejik hedeflerini göz önünde
bulundurarak yeniden gözden geçirilmelidir. Afet durumunda, devlet yardımının
ulaşmasını beklerken ilk 72 saat içinde mahalle gönüllülerinin birbirlerine
destek olmalarını sağlamak için bir sistem oluşturulmalıdır. Bu sistemin türü
ve uygulaması önceden belirlenmeli ve sürdürülebilirlik göz önünde
bulundurulmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Afet Riski Azaltma, Afete
Hazırlık, Afet Farkındalığı, Kültürel Miras, Tarihi Anıtlar, Afet Eğitimi, Oyun
Tabanlı Öğrenme, İnternet Tabanlı Eğitim, Saha Çalışması
Abstract
In light of Japan's
experience and international level of respect, the main aim of this joint
Research Project is to build a more effective disaster risk reduction (DRR)
system for the historical area in the Beyoğlu district, Istanbul based on the ‘mutual
help’ approach addressing community engagement and citizen participation for
disaster risk reduction. The Project also aims to investigate the effective use
of IT Tools and Japan-originated Disaster Imagination Game (DIG) technique for
the proposed community-based DRR system. For this purpose, in cooperation with
the local stakeholders (public and local institutions and organizations,
residents, businesses, NGOs, etc.) living in the Beyoglu region, the
Project will provide research, analysis and investigations and development of
IT tool with the purpose of establishing the system based on "mutual help”
concept in disaster risk mitigation and protection.
The Project is designed in
a way to take into account both the elements for ensuring the safety of the
residents against disasters and protecting the cultural heritage. The use of IT
tools and DIG techniques provides uniqueness and scientific/technological
excellence to this project. In the Turkish case, it will be the pioneer of the
field of disaster risk reduction studies and relevant applications.
In this context, the objectives
of this bilateral cooperation research project are as follows:
● to provide current
situation and need analysis (in Beyoglu) by organizing workshops in the
selected historical district(s) / neighborhood(s) residents in the region
● to determine DRR
and mitigation measures and to provide proposals for improvement of the
DRR system
● to perform awareness-raising
workshops/trainings and a symposium to ensure effective dissemination
of DRR measures and system to the local community as well as to the
national/international level
● to analyze how IT
tools can be effectively utilized for DRR in Beyoglu cultural heritage areas in
the light of the Japanese "Disaster Imagination Game-DIG" model
developed by Prof. Okubo (also in the Japan team) and (for this purpose) to
formulate a demo version peculiar to Beyoglu and local stakeholders living in
Beyoglu.
The project is structured
with strong research partnerships in teams from Japan and Turkey and presented
with the principal involvement of the private sector. The Turkish team is based
on private sector-academia-local government collaboration. The project is
uniquely composed of both ‘scientific research’ for the establishment of a ‘mutual-help
system’ for Disaster Risk Reduction (DRR) based on direct local community
engagement and ‘private sector involvement’ for the effective use of IT tools
and disaster imagination game (DIG) techniques to ensure the sustainable impact
of the ‘mutual-help system’ to be established. The project will be implemented
through the exchange of research and knowledge.
It is concluded that the
participation of neighborhood residents in the mutual aid system is important.
This involvement should first include understanding the individual assistance
phase, followed by the mutual aid phase. In order for this system to become
applicable in Turkey, regular and systematic relations should be established
with public policy-making institutions such as AFAD and MEB. Additionally, a
local governance approach needs to be adopted and binding protocols need to be
established with governance actors at the local level. An effective
communication organization should be provided from bottom to center and capacity-building
activities should be organized in cooperation with local residents and the
municipality. The disaster response organizational approach should be
reconsidered, taking into account the strategic objectives of establishing a
mutual aid system. In the event of a disaster, a system should be established
to ensure that neighborhood volunteers support each other in the first 72 hours
while waiting for government aid to arrive. The type and application of this
system should be determined in advance and sustainability should be taken into
account.
Keywords: Disaster Risk
Reduction, Disaster Preparedness, Disaster Awareness, Cultural Heritage,
Historical Monuments, Disaster Education, Game-Based Learning, Internet-Based
Education, Field Study