İstanbul Tarihi Bölgesinde Afet Riskinin Azaltılmasına Yönelik Yerel Paydaşların Katılımına Dayalı Karşılıklı Yardım Sisteminin Kurulması ve Afet İmgeleme Oyun Tekniği ile Bilişim Teknolojilerinin Etkin Kullanımı


Creative Commons License

Akçabozan Taşkıran A.

TÜBİTAK Uluslararası İkili İşbirliği Projesi, 2021 - 2024

  • Proje Türü: TÜBİTAK Uluslararası İkili İşbirliği Projesi
  • Başlama Tarihi: Eylül 2021
  • Bitiş Tarihi: Mart 2024

Proje Özeti

Proje, Japonya tecrübesi ışığında İstanbul'un tarihi kültürel miras alanı olan Beyoğlu ilçesinde bölge sakinlerinin katılımına ve “karşılıklı yardım” yaklaşımına dayalı etkili bir afet riski azaltma sistemi kurulmasını amaçlamaktadır. Proje kapsamında aşağıdaki hususlar yer almaktadır:

   

 

• Beyoğlu bölgesinde pilot model olarak seçilecek tarihi semt/mahalle(ler)in bölge sakinleriyle saha analizi ve atölye çalışmaları yapılarak, mevcut durum ve ihtiyaçların tespit edilmesi

 

• İhtiyaç analizi doğrultusunda bir afet durumunda afet riski azaltma ve önleme tedbirleri ve önerileri geliştirilmesi ve afet riski azaltma sisteminin iyileştirilmesi 

 

• Afet risklerini azaltma tedbirlerini ve sistemini yerel halka yaygınlaştırmak üzere atölye çalışmalarının ve bilgilendirme faaliyetlerinin (eğitimler, sempozyum) düzenlenmesi

 

• Projenin Japon ekibinde yer alan Prof. OKUBO tarafından geliştirilen “Afet İmgeleme Oyunu” (Disaster Imagination Game-DIG)” modeli ışığında afet riskinin azaltılması alanında BT araçların etkili kullanımının analizi ve Beyoğlu bölgesi ve yerel paydaşlarına özgü bir demo versiyon oluşturulması

 

 

Yöntem olarak, ARA yerel risk haritaları oluşturma ve ihtiyaç analizi kapsamında saha analizi ve anketler uygulanmış, proje kapsamında BT oyun uygulaması beta sürümü geliştirilmiş, BT uygulama tatbik edilmiş, uygulamanın test edilmesi için yerel sakinlerin katılımı sağlanmış, ulusal ve uluslararası düzeyde çalışmaların sonuçlarını paylaşmak ve kamuoyunun farkındalığını artırmak için çalıştaylar ve uluslararası sempozyum düzenlenmiş, ARA eğitim modülleri hazırlanarak eğitimler düzenlenmiştir.  

 

 

Japonya’da afet yönetiminin önemli bileşenlerinin başında; halkın afetlere karşı farkındalığının artması, zarar azaltma aşamasında kendine düşen sorumlulukların bilincinde olarak “kendine yardım”ı gerçekleştirebilmesi gelmektedir. Bu yaklaşım çerçevesinde Projede, afetin hemen sonrasında başlayan acil müdahale sürecinde bağlı bulunduğu yerel topluluğun kapasitesini “karşılıklı yardım” ile ortaya koymasına olanak sağlayacak sistemin temeli için sahadan sağlanan özgün ve güncel veri tabanlı araştırma çalışmaları, Beyoğlu pilot bölgesinde Firuzağa Mahallesi odağında gerçekleştirilmiştir.

 

 

Mahalle sakinlerinin karşılıklı yardım sistemine katılımlarının önemli olduğu vurgulanmaktadır. Bu katılım, öncelikle bireysel yardım aşamasını anlamaları gerektiği ve ardından karşılıklı yardım aşamalarını içermelidir. Bu sistemin Türkiye'de uygulanabilir hale gelmesi için, AFAD, MEB gibi kamu politikası belirleyen kurumlarla düzenli ve sistematik ilişkiler kurulmalıdır. Ayrıca, yerel yönetişim yaklaşımının benimsenmesi gerekmekte ve yerel düzeyde yönetişim aktörleri ile bağlayıcı protokollerin oluşturulması gerekmektedir. Tabandan merkeze etkili bir iletişim organizasyonu sağlanmalıdır ve yerel sakinlerle belediyenin işbirliği ile kapasite geliştirme faaliyetleri düzenlenmelidir. Afet müdahale organizasyon yaklaşımı, karşılıklı yardım sistemi kurma stratejik hedeflerini göz önünde bulundurarak yeniden gözden geçirilmelidir. Afet durumunda, devlet yardımının ulaşmasını beklerken ilk 72 saat içinde mahalle gönüllülerinin birbirlerine destek olmalarını sağlamak için bir sistem oluşturulmalıdır. Bu sistemin türü ve uygulaması önceden belirlenmeli ve sürdürülebilirlik göz önünde bulundurulmalıdır.

 

 

Anahtar Kelimeler: Afet Riski Azaltma, Afete Hazırlık, Afet Farkındalığı, Kültürel Miras, Tarihi Anıtlar, Afet Eğitimi, Oyun Tabanlı Öğrenme, İnternet Tabanlı Eğitim, Saha Çalışması


Abstract

 

In light of Japan's experience and international level of respect, the main aim of this joint Research Project is to build a more effective disaster risk reduction (DRR) system for the historical area in the Beyoğlu district, Istanbul based on the ‘mutual help’ approach addressing community engagement and citizen participation for disaster risk reduction. The Project also aims to investigate the effective use of IT Tools and Japan-originated Disaster Imagination Game (DIG) technique for the proposed community-based DRR system. For this purpose, in cooperation with the local stakeholders (public and local institutions and organizations, residents, businesses, NGOs, etc.)  living in the Beyoglu region, the Project will provide research, analysis and investigations and development of IT tool with the purpose of establishing the system based on "mutual help” concept in disaster risk mitigation and protection.

 

 

The Project is designed in a way to take into account both the elements for ensuring the safety of the residents against disasters and protecting the cultural heritage. The use of IT tools and DIG techniques provides uniqueness and scientific/technological excellence to this project. In the Turkish case, it will be the pioneer of the field of disaster risk reduction studies and relevant applications.

 

 

In this context, the objectives of this bilateral cooperation research project are as follows:

 

 

● to provide current situation and need analysis (in Beyoglu) by organizing workshops in the selected historical district(s) / neighborhood(s) residents in the region 

 

● to determine DRR and mitigation measures and to provide proposals for improvement of the DRR system 

 

● to perform awareness-raising workshops/trainings and a symposium to ensure effective dissemination of DRR measures and system to the local community as well as to the national/international level

 

● to analyze how IT tools can be effectively utilized for DRR in Beyoglu cultural heritage areas in the light of the Japanese "Disaster Imagination Game-DIG" model developed by Prof. Okubo (also in the Japan team) and (for this purpose) to formulate a demo version peculiar to Beyoglu and local stakeholders living in Beyoglu. 

 

 

The project is structured with strong research partnerships in teams from Japan and Turkey and presented with the principal involvement of the private sector. The Turkish team is based on private sector-academia-local government collaboration. The project is uniquely composed of both ‘scientific research’ for the establishment of a ‘mutual-help system’ for Disaster Risk Reduction (DRR) based on direct local community engagement and ‘private sector involvement’ for the effective use of IT tools and disaster imagination game (DIG) techniques to ensure the sustainable impact of the ‘mutual-help system’ to be established. The project will be implemented through the exchange of research and knowledge. 

 

 

It is concluded that the participation of neighborhood residents in the mutual aid system is important. This involvement should first include understanding the individual assistance phase, followed by the mutual aid phase. In order for this system to become applicable in Turkey, regular and systematic relations should be established with public policy-making institutions such as AFAD and MEB. Additionally, a local governance approach needs to be adopted and binding protocols need to be established with governance actors at the local level. An effective communication organization should be provided from bottom to center and capacity-building activities should be organized in cooperation with local residents and the municipality. The disaster response organizational approach should be reconsidered, taking into account the strategic objectives of establishing a mutual aid system. In the event of a disaster, a system should be established to ensure that neighborhood volunteers support each other in the first 72 hours while waiting for government aid to arrive. The type and application of this system should be determined in advance and sustainability should be taken into account.

 

 

Keywords: Disaster Risk Reduction, Disaster Preparedness, Disaster Awareness, Cultural Heritage, Historical Monuments, Disaster Education, Game-Based Learning, Internet-Based Education, Field Study