Akademik Veri Yönetim Sistemi
Balki A. F.(Yürütücü), Mert T., Yılmaz C.
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2025
Alüminyum alaşımları, sundukları avantajlar nedeniyle günümüzde çeşitli endüstrilerde sıklıkla kullanılan malzemeler haline gelmiştir. Yaygın kullanımları, kaynaklı birleştirme ihtiyaçlarını beraberinde getirmiş ve bu alanda, TİG kaynağı halihazırda en çok kullanılan kaynak yöntemlerinden biri olmuştur. Yapılan literatür araştırması kapsamında alüminyum alaşımlarının TİG kaynaklı birleştirilmesinde önemli bir parametre olan tungsten elektrot alaşımlarının; malzeme dayanım, mikroyapı ve şekilsel bozulmaları (distorsiyonları) üzerine etkilerini mercek altına alan çalışmaların pek az olduğu ve ilgili konularda araştırma önerisi kadar detaylı ve kapsayıcı araştırmalar olmadığı saptanmıştır. Araştırma önerisi sayesinde farklı alaşımlarda elektrotlar kullanılarak yapılan TİG kaynaklı birleştirme sonunda yaygın kullanılan saf tungsten elektrot ve nadir element oksit katkılı tungsten elektrotların malzeme üzerindeki dayanım, mikroyapı ve şekilsel bozulmalarına etkileri incelenerek literatüre kazandırılmış olacaktır. Ayrıca sektörde kullanımı alaşımsız (saf) tungsten elektrot kadar yaygın olmayan nadir element oksit karışımlı tungsten elektrotların Gedik Kaynak A.Ş. tarafından üretilen TİG kaynak makinelerindeki performansı, Gedik Kaynak A.Ş. firmasında yapılacak kaynaklar esnasında incelenecek ve elde edilen sonuçlar Ar-Ge yetkilileri ile paylaşılarak eğer gerekiyorsa kaynak makinelerinin teknolojik olarak geliştirilmesine bir basamak teşkil edecektir. İlaveten araştırma önerisi ile, nadir element oksit karışımlı tungsten elektrotların kullanımının TİG kaynağıyla birleştirilen alüminyum alaşımı malzeme üzerinde daha iyi malzeme özellikleri göstermesi öngörüldüğünden, yerli bir tungsten elektrot sağlayıcısı olan Gedik Kaynak A.Ş. tarafından da ürettirilmesi ve yerli piyasa ve Avrupa Birliği piyasalarına arzının sağlanması için gereken Ar-Ge faaliyetlerine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda alaşımsız (saf), %2 lantan oksit alaşımlı ve nadir element oksit karışımlı 3 farklı alaşımdaki tungsten elektrotlar kullanılarak 5XXX serisi alüminyum alaşımdaki iş parçaları diğer kaynak parametreleri sabit tutularak firma TİG kaynakçısı tarafından kaynak edilecek, 3 farklı kaynaklı bağlantıdan çekme, sertlik testleri, mikroyapı ve distorsiyon incelemelerini gerçekleştirmek üzere, standartlara uygun olarak talaşlı işlemeyle 5’er adet numune (3 enine çekme, 1 adet mikrosertlik-mikroyapı, 1 adet makroyapı) araştırmacı öğrenci gözetiminde elde edilecek ve yine araştırmacı öğrenci, akademik danışman ve sanayi danışmanı gözetiminde gerçekleştirilen testler sonucunda elde edilecek çıktılar araştırmacı öğrenci tarafından raporlanarak sunulacaktır. Yapılan testler sonucunda elde edilen sonuçlarda Gedik Kaynak A.Ş. ürün gamındaki TİG kaynak makinelerinin nadir element oksit karışımlı tungsten elektrot kullanımında nasıl performans sergilediği ortaya konulacak, öngörülen çıktıların olumlu olması durumunda, ilgili sanayi kuruluşunun nadir element oksit karışımı katkılı elektrotları ürün gamlarına katmaları teşvik edilmiş olacak ve sonuçta sunulan rapor sayesinde ülkemizde alaşımsız (saf) elektrotlara kıyasla kullanımı az olan nadir element oksit karışımı katkılı elektrotların olumlu özelliklerine dikkat çekilerek kullanımının yaygınlaşması ve dolasıyla TİG kaynaklı birleştirmelerde kaynak kalitesinin arttırılması sağlanabilecektir.