Modern Sanatta Soyut Yaklaşımlar ve Metafizik Yönleri


Maltaş M. Ş.

ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi, sa.4, ss.52-75, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.52-75
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Modern dönemde, Bilim ve Felsefe’de olduğu gibi Sanat’ta da soyut yaklaşımlar öne çıkmaya başlamıştır. Resim sanatına müzik sanatının ‘model alınması’ da müziğin resme kıyasla çok daha soyut ve matematiksel bir yapısının olmasından kaynaklıydı. Resim sanatının dünyanın bir kesitinin ‘aynası’, bir kişinin portresi gibi belli şeylerin temsillerinin hizmetinden kurtarılarak ‘saflaştırılması’ ve böylece onun ‘bağımsız bir sanat’ haline dönüştürülmesinin çabası özellikle Kübizm ile başladığı söylenebilir. Kübist sanatçılar Rönesans’tan beri süregelmiş geleneksel tek bakış açılı optik yaklaşımı terk ederler ve duyusal olmaktan çok ussal eserler sunarlar. Dolayısıyla optik yaklaşım yerini daha zihinsel bir yaklaşıma terk eder. Bu bağlamda Apollinaire Kübizm için ‘bir kavrayış sanatı’ ifadesini kullanır. Tuvalin yüzeyi ‘dünyaya açılan bir pencere’ olmaktan çıkartılarak, yüzey artık daha çok, sanatçının zihinsel-kavramsal faaliyetinin yansıtıldığı bir alana dönüştürülür. Tuvalin yüzeyinde söz konusu olan ‘imgeler’ ve bütünsel olarak kompozisyon kendi iç yapısındaki ilişkiler bağlamında ele alınıp çözümlenmeye çalışılır. Yani bir resmi oluşturan bütün elemanların (renk, çizgi, şekil vs.) birbirleri ile ve yüzey ile bağıntıları ele alınır. Böylece Modern Sanatta daha dilsel ve mantıksal bir yaklaşım öne çıkmaya başlar. Dolayısıyla sanat alanında metafizik çabaların da böylece öne çıktığını söyleyebiliriz. Bu bağlamda Modern Sanattaki soyut yaklaşımlar ve bunların metafizik yönleri bu makalede tarihsel süreci bağlamında irdelenecektir.