Alkış ve Kargışlara İşlevsel Bir Yaklaşım: Dede Korkut Hikâyeleri


Harmancı M.

Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KOSBED), sa.23, ss.1-17, 2012 (Hakemli Dergi)

Özet

İnsanoğlunun duygu ve düşüncelerini başkalarına iletme ihtiyacının bir uzantısı olarak dile gelen alkış ve kargışlar bir nevi duygusal tepkiler olarak değerlendirilebilir. İyi, güzel, doğru olan her türlü varlık ve değer, övgü sözü olan alkışla taltif edilirken, kargış; kötünün, yanlışın, çirkinin yergisi ve bunlara maruz kalan insanın haykırışı olarak algılanmalıdır. Aynı zamanda, kendinden güçlü olandan yardım isteyen kişinin yakarışının söze döküldüğü alkış ve kargışlar, pek çok edebi eserde olduğu gibi Türk kültürünün temel eserlerinden olan ve sosyal bir tablo özelliği gösteren Dede Korkut Hikâyeleri’nde önemli yer tutar ve pek çok farklı işlevde kullanılır. Bu çalışmada Dede Korkut Hikâyelerinde yer alan alkış ve kargışlar işlevsellik metodu ile anlamlandırılmaya çalışılacaktır.