Bir Başka Sınav Çizelgeleme Problemi: Bilinen Probleme Bilinen Çözümler

Güler M. G., Geçici E., Köroğlu T., Becit E.

40. Yöneylem Araştırması ve Endüstri Mühendisliği Kongresi, İstanbul, Türkiye, 4 - 07 Temmuz 2021, ss.85

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.85
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hababam sınıfında tüm erkek öğrencilerin Taksim anıtında ellerinde çiçeklerle beklediği sahneyi hepimiz biliriz. Sınıfa yeni gelen kız öğrenciler tüm Hababam sınıfına aynı gün aynı saatte aynı yerde randevu vermişve tüm erkek öğrencileri  “Cumartesi saat 2’de Taksim’de” bir araya toplamıştır. Bir final haftasının ortasında aynı sınıfta üç öğretim üyesi ve dersimizi alan 200’den fazla öğrenci bir araya geldiğimizde de Hababam Sınıfındaki öğrenciler gibi hissetmiştik. Bunun nedeni ise aslında basitti. Final programını yapan asistan arkadaşımız onlarca finalin çizelgesini birçok kısıt altında, hiçbir hocayı kırmamaya çalışarak yapıyordu. Üstelik bölümün sadece beş adet dersliği vardı ve bu işi elle yapmaya çalışıyordu. Her şey, “Biz Endüstri Mühendisi değil miyiz, neden bunu kendi metotlarımızla çözmüyoruz ” diye düşünüp bu görevi kendi üzerimize almaya karar vermemizle başladı. Her ne kadar öncesinde bu işi gayet başarılı bir şekilde yapan bir çok kişi olduysa da mevcut durumda elde böyle bir model veya yazılım yoktu. Bu nedenle işe önce uygun bir karma tamsayı model kurduk. Bunu önce GAMS ile çözmeyi düşündüysek de bu modelin akıbetinin de diğerleri gibi olmaması için (yani sürdürülebilir olması için) bir yol aradık ve MS Excel’in bir eklentisini keşfettik. Bu eklenti ile MS Excel’e Python kodu yazılabiliyordu ve ticari olan/olmayan çözücüler kullanılabiliyordu. Bir süre matematiksel modelde ve genel olarak sistemde güncellemeler yaptık ve yaklaşık 4 senedir geliştirdiğimiz bu karar destek sistemini aktif olarak kullandık. Kendi sınav çizelgeleme problemlerine destek isteyen bir başka bölüme de farklı bir matematiksel model geliştirip benzer karar destek sistemini hazırladık ancak bu kez MS Excel’i kullanmaları, çözücü kütüphanesinin kurulumu gibi süreçlerde zorluk yaşadık. Bu nedenle sistemi web ortamına taşıdık. Ancak problemin büyüklüğü nedeniyle problemin çözüllmesi uzun zaman alıyordu. Bu sorunun çözümü için de problemi iki ayrı alt probleme indirgeyerek çok hızlı bir şekilde çözülebilebilir hale getirdik. Bu sunumda çok yaygın bir problem olsa da çoğu yerde hala manuel olarak çözülen sınav çizelgeleme problemleri için geliştirdiğimiz bu sistemlerden bahsedeceğiz.