Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Makine Fakültesi, Makine Müh.Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özge BAYKO ŞAHİN
Danışman: Bedri Onur Küçükyıldırım
Özet:
Yağlamanın yakıt ekonomisi ile ilişkili olması, motor parçalarının değişim sürelerinin uzatılması, yağ değişim periyotlarının uzatılarak yağa ödenen maliyetlerin düşürülmesi, atık yağların çevreye vermiş olduğu zarar, azalan enerji kaynaklarının korunması gibi nedenlerden dolayı günümüzde, motor yağı ile yapılan çalışmalar motor yağı katkı maddeleri ile aşınmanın azaltılması yönündedir.
Nano malzemelerin hayatımıza girmesi ile beraber triboloji alanında kullanımları da gün geçtikçe artmaktadır. Literatürde karbon nanotüp katkılı yağlayıcılar ile ilgili deneysel çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalar, fonksiyonelleştirilmiş karbon nanotüplerin motor yağı ile homojen bir karışım elde edilmesi ile aşınmayı önemli ölçüde azalttığını göstermiştir. Karbon nanotüplerin bu üstün aşınma önleyici özelliklerinden dolayı, motor yağına ilavesiyle motor üzerinde yapılan testler ile piston segmanındaki aşınmayı azaltması öngörülmüştür.
Tez kapsamında, nano yağlayıcı hazırlanmış akabinde öncelikle tam formüle yağ motor testleri ardından nano yağlayıcı motor testleri gerçekleştirilmiştir. Testler esnasında alınan yağ numunelerinin analiz sonuçları değerlendirilmiştir. Ardından testlerde kullanılan motorların piston segmanları demonte edilerek, yüzey aşınmaları taramalı elektron mikroskobu (SEM) yöntemi ile incelenmiştir. Aşınma çizgilerinde EDS analizi yapılarak elementler değerlendirilmiştir.
Tezin sonucunda, nano yağlayıcı ve tam formüle yağ ile yapılan motor testlerinden
alınan yağ numuneleri değerlendirildiğinde nano yağlayıcının 250. saatin sonunda
güvenli aralıkta olduğu sonucuna varılmıştır. Piston segmanlarının SEM
incelemesinde, karbon nanotüp katkılı motor yağı ile çalışma durumunun, tam
formüle yağ ile çalışma durumuna kıyasla daha az seviyede aşınmaya neden olduğu
tespit edilmiştir. Bu sayede katkı maddesi olarak karbon nanotüp kullanımı ile
aşınma problemleri azalmaktadır. Motor yağı özelliklerinin iyileştiren bu gelişmeler
daha uzun ömürlü motorlar için bizlere bir referans olacaktır.