Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGÜN ÖZBUDAK
Danışman: Ömür Barkul
Özet:
Kentsel kamusal alanlar, kent yaşamında insanları bir araya getiren, görmeyi ve görünmeyi mümkün kılan mekânlar olması bakımından en önemli kentsel bileşenlerdir. Kentsel mekâna dair araştırma yapmak ya da alınacak kararlara ve tasarım yapmaya yönelik veri toplamak için çeşitli yöntemler önerilmektedir. Bu yöntemlerin bazılarının sadece sosyal yapıya odaklandığı, bazılarının sadece mekânın formuna, görsel özelliklerine ya da kullanım niteliğine odaklandığı görülmektedir. Bu çalışma, kent mekânını anlamaya, incelemeye, haritalamaya ve elde edilen verileri bütüncül biçimde yorumlamaya ihtiyaçtan yola çıkarak 7 kriterden, haritalama ve analiz tekniklerinden oluşan "Kentsel mekâna bütüncül bakış" metodunun oluşturulmasını ve metodun Marmaray istasyonları çevresi kamusal alanlarda test edilmesini ele almaktadır. Oluşturulan 7 kriter, haritalama ve analiz teknikleri kentsel mekânın plan düzlemi ve kent formu özelliklerini, mekânın üç boyutlu algılanan (deneyimlenen) verilerini, tarihsel sürecin ekonomik, politik, sosyal ve mekânsal dinamiklerle ilişkisini bir araya getirerek bütüncül veriyi elde etmeyi amaçlamaktadır. “Kentsel mekâna bütüncül bakış” adı verilen bu metot, kentsel mekân deneyimlenirken ve mekâna dair araştırmalar xii yapılırken verilerin bir araya getirilmesini, haritalanmasını, çoklu okumaların, çıkarımların yapılabilmesini sağlamaktadır. Nitel araştırma yöntemi ile oluşturulan çalışmada, tematik analiz yöntemi ile kuramsal bilgiler bir araya getirilerek matrisler üzerinde ilişkilendirilmektedir. Matris üzerinde kavramlar birbiri ile ilişkilendirilmesi ile “kentsel mekâna bütüncül bakış” metodunun 7 kriteri elde edilmektedir. Alan incelemesi sonrasında elde edilen verilerin 7 inceleme kriteri ile analizi ve haritalama çalışması gerçekleştirilmektedir. Metot, kentsel mekâna dair analizde, göz hizasında ve plan düzleminde parçacıl verilerin toplanmasına, birbiriyle ilişkilendirilerek yorumlanmasına, bilginin derinleştirilmesine ve tümevarım ile üst ölçekten bakış aracılığıyla bütüncül bilgiyi elde etmeye olanak vermektedir. Kentsel mekâna bütüncül bakış metodu, demiryolu ulaşım sisteminin dinamik bir kentsel mekân üreticisi olmasından dolayı Marmaray hattı üzerindeki istasyon çevresi kent mekânlarında test edilmektedir.