VADİLERİN KENT EKOLOJİSİ AÇISINDAN İRDELENMESİ: İDEALTEPE VADİSİ ÖRNEĞİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Sehir Bölge Plan.Böl, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DUYGU DEMİREL TURAN

Danışman: Mustafa Var

Özet:

Vadiler ve su kenarları bir kentin doğal ve kültürel mirasıdır. Tarihsel süreç içinde de uygarlıkların yer seçimlerine bakıldığında, yaşamlarını sürdürebilmek için en önemli doğal kaynak olan su kenarlarını ve vadileri tercih ettikleri görülmektedir. Fakat günümüzde, doğal çevreyi dikkate almadan hazırlanan planlar ve yapılan uygulamalar vadilerin doğal yapısını değiştirerek kaybolmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla bu durumdan kent ekolojisi olumsuz şekilde etkilenmektedir. Özellikle kentleşmenin yoğun olduğu büyük kentlerde vadilerin doğal özellikleri kaybolurken, ekolojik özelliklerini yerine getiremedikleri içinde çevre sorunları ortaya çıkmaktadır. Tez kapsamında çalışma alanı olarak, İstanbul ilinde yer alan günümüzde plansız yapılaşma, doğal yapıyı dikkate almayan planlar ve arazi kullanımda alınan kararlar ile kaybolmakta olan İdealtepe vadisi ve havza alanı incelenmiştir. Kent ekolojisini oluşturan topografik yapı, jeolojik yapı, hidrolojik yapı, toprak yapısı, bitki örtüsü, iklim, arazi kullanım, ulaşım, demografik yapı gibi doğal ve fiziki özellikleri araştırılmıştır. Kaybolmakta olan bu vadinin kente geri kazandırılması, kent ekolojisi açısından doğal yapı ile uyumlu planlar geliştirilmesi ve planlama sürecine katkı sağlamak için öneriler geliştirilmiştir. Bu bağlamda havza alanı “korunacak alanlar, korunup kullanılacak alanlar, desantralizasyon yapılacak alanlar ve sıhhileştirme yapılacak alanlar” olmak üzere ele alınırken, vadi alanı ise açık ve yeşil alanların bulunduğu rekreasyon ağırlıklı fonksiyonlar için uygun görülmüştür.