Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SİBEL MELİSA ŞAHİN
Danışman: Hilal Ay
Özet:
Kutuplar, gezegenimizin en soğuk ve en gizemli bölgelerinden biridir.
Kutuplar, sağladıkları ekstrem koşullar ve izolasyon koşulları sayesinde bölgesel
mikroçeşitliliğe katkıda bulunurlar. Bu tür biyoçeşitlilik, benzersiz ve çok yönlü
metabolik özellikler sayesinde potansiyel yeni metabolitlerin üretimine karşılık
gelecek seviyededir. Bu bağlamda özellikle antibiyotik üretimi gibi biyoteknolojik
potansiyeli ve değeri yüksek aktinobakterilerin, kutup ekstrem koşullarından izole
edilmesi ve analiz edilmesi çok büyük önem arz etmektedir. Antarktika Horseshoe
Adası’nın ilk aktinobakteriyel çeşitliliğini analiz eden bu çalışmada, adadan toprak,
sediment ve su örneklerinden aktinobakterilerin izole edilerek yeni türlerin moleküler
analizler ile tanımlanması ve polifazik yaklaşımla karakterize edilmesi
amaçlanmıştır. Ayrıca biyoinformatik araçlar kullanılarak tanımlanmış yeni türlerin
biyoteknolojik potansiyellerinin ortaya çıkarılarak literatüre kazandırılması
amaçlanmıştır. Çalışmada, 18 seçici besiyeri kullanılarak Horseshoe Adası’nın 23
farklı lokalitesinden alınan örneklerden aktinobakteriler izole edilmiştir. Bu
bağlamda 389 izolat saflaştırılmış ve morfolojik özellikleri incelenerek psikrofilik ve
psikrotolerant 68 izolat 16S rRNA gen dizi analizleri ile cins düzeyinde
tanımlanmıştır. 16S rRNA gen dizi analizleri sonucunda 20 farklı cins olduğu ve
bunlardan 11’inin aktinobakteri üyelerine ait oldukları tespit edilmiştir. Bunlar
arasından 31 izolatın yeni tür olma potansiyelinin yüksek olduğu değerlendirilmiş, bu
izolatların hepsinin genotipik karakterizasyonları ile bazılarının kemotaksonomik ve
fenotipik karakterizasyonları gerçekleştirilmiştir. Tez çalışması sonucunda, genomu
dizilenen izolatlar arasından Micrococcus sp. H39-S4 izolatı haricindeki tüm
izolatların yeni tür olma potansiyelleri olduğu, bu izolatların biyosentetik gen
kümeleri ve metabolik potansiyelleri bakımından çok zengin oldukları
gözlemlenmiştir. Bu tez çalışması sonunda polifazik analizi tamamlanan suşlardan
yeni türler literatüre kazandırılacaktır.