İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesinin sosyal bilgiler öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELİKE ORUÇ

Danışman: Genç Osman İlhan

Özet:

Sosyal Bilgiler dersi temelde tarih, coğrafya ve vatandaşlık bilgisi üzerine konumlandırılmış disiplinler arası bir derstir. 2005 yılı itibariyle Dünya'da gelişen yeni eğitim felsefelerinden etkilenmiş ve yapılandırmacı anlayışa bürünmüştür. Bu anlayışla beraber Milli Eğitim Bakanlığı yayınladığı öğretim programında okul dışı ortamların öğrenimi zenginleştireceği tavsiyelerinde bulunmuştur. Okul dışı ortamlardan ilk akla gelen ise "müzeler" olmuştur. Yapılan birçok araştırma müzelerin eğitimdeki önemine değinmiş ve müzelerin temel işlevlerinden en önemlisinin halkı eğitmek olduğunu ortaya sunmuştur. Türkiye'de okutulan "Sosyal Bilgiler" dersinin öğretim programı incelendiğinde görülecektir ki her kademede "Bilim, Teknoloji ve Toplum" öğrenme alanı mevcuttur. Ortaokul seviyesindeki öğrenciler her yıl benzer kazanımlara sahip "Bilim ve Teknoloji Tarihi" konularını öğrenmektedirler. Özellikle Sosyal Bilgiler dersinin farklı öğrenme alanlarında "İslam Tarihi" temelli kazanımları da konu edinmesi, araştırmada incelemiş olduğumuz İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi için temel bir sebep olmuştur. Yapmış olduğumuz bu çalışmada bir bilim müzesi olan "İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesinin" sosyal bilgiler eğitiminde kullanılıp kullanılmayacağı, kullanılırsa eğer ne tür sonuçlar doğuracağı tecrübeli öğretmenler gözünden araştırılmıştır. Çalışmamızda nitel araştırma yönteminin olgubilim (fenomenoloji) deseni tercih edilmiştir. Amaçlı (ölçüt) örnekleme ile seçilen araştırma grubuyla yarı yapılandırılmış görüşme formu üzerinden yüz yüze görüşülmüştür. Görüşmeler izinler dahilinde ses kaydı ile kaydedilmiştir. Elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemi kullanılarak yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesinin, özellikle 7. Sınıf kademesinde sosyal bilgiler müfredat programıyla birebir ilişkili olduğu diğer kademelerin öğretim programlarıyla da paralel ilerlediği tespit edilmiştir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri bu müzenin derslerde daha fazla kullanılması gerektiğini böylece kitaptaki bilgilerin somutlaştığını aktarmıştır. Aynı zamanda Sosyal Bilgiler öğretmenleri, İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesiyle öğrencilerin bilim tarihi konusundaki kalıp ön yargılarının kırıldığını, yeni farkındalıklar oluşturduğunu ve bilim tarihini daha fazla içselleştirdiklerini söylemişlerdir.