Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RİMA GÜLER
Danışman: Selin Yıldız
Özet:
Bu çalışmada, sinema ve mimarlık disiplinleri arakesitinde bir ruhsal bozukluk olarak kabul edilen obsesif kompulsif bozukluk (OKB) temasının mekânsal temsilleri incelenmektedir. Çalışmanın amacı, seçilen filmlerde OKB rahatsızlığına sahip karakterlerin çevre ile kurdukları iletişimi, karakterlerin ruhsal durumlarını, mimari mekandaki durumla nasıl yansıtıldığını incelemektir. Kavramsal alt yapı için OKB yaşayan kişilerin bilişsel davranışçı teori temelinde duygu durumlarına ait çalışmalar incelenmiş, çeşitli obsesyon ve kompulsiyonlar bağlamında OKB tanımlanmıştır. Bu davranış veya fikirlerin etkileşim kurduğu mekânsal temsilleri örneklemek için üç farklı film seçilmiştir. Bu filmlerde OKB rahatsızlığına sahip karakterlerin çevre ile kurdukları iletişim, karakterlerin ruhsal durumlarının mimari mekandaki tasarımla nasıl yansıtıldığını incelenmektedir. Çalışma yönteminde göstergebilim ışığında sahnelerden kesitler alınarak mekânsal okumalar yapılmış, bu donmuş görüntülerin temsil ettiği obsesyon, kompulsiyon, psikolojik ruh durumu, eylemler ortaya konmuştur. Sinematografik kompozisyon ögeleriyle ifade edilen ruhsal bozukluk ve mekân arasındaki etkileşimler belirlenmiştir. Renk, kamera hareketleri, ışık gibi sinematografik ögelerle ifadesi incelenen ruhsal bozukluğun kişide oluşturduğu duygu durumları da ortaya çıkarılmıştır. Sonuç olarak, sinemada OKB' ye sahip kişilerin yaşantıları deşifre edilerek, bu duygu durumunun, psikolojik bozukluğun mimari açılardan sinemada nasıl ifade edildiği yönünde bir çalışma ortaya konmuştur. Mekânın psikolojik yansımalarını özgün bir okuma yöntemi ile ortaya koyan bu çalışma, sinema-mimarlık-psikoloji disiplinleri arakesitinde çalışan araştırmacılar için yeni bilgi üreten bir örneklemedir.