OTOPARK VE PARK ETME SORUNLARININ İSTANBUL'UN MERKEZİ İLÇELERİ İÇİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÇÖZÜM YAKLAŞIMI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ASİL BEDİRHAN İNCE

Danışman: Mustafa Sinan Yardım

Özet:

Bu çalışma, İstanbul’daki hızla artan nüfus ve motorlu araç sayısının otopark ve parklanma sorunlarını nasıl derinleştirdiğini analiz etmekte ve bu sorunlara yönelik sürdürülebilir çözümler önermektedir. Araştırma, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) "Otopark Sentezi" çalışması ve nüfus yoğunluğu analizlerine dayalı olarak Fatih, Beyoğlu, Şişli, Bayrampaşa ve Esenler ilçelerini örneklem olarak seçmiştir. Bu ilçeler, kent dinamikleri, ulaşım aksları ve mekânsal çeşitlilikleri nedeniyle temsili bir örneklem oluşturmaktadır.

Çalışmada, üstel büyüme modeli kullanılarak nüfus-artış analizi ve her ilçeye ilişkin 5 ve 10 yıl sonrası otopark ihtiyaçları hesaplanmıştır. Nüfus yoğunluğu analizleri ve İBB verilerinin entegrasyonu, seçilen ilçelerde otopark arz-talep dengesinin bozulduğunu ortaya koymaktadır. Üstel büyüme modeline göre, 2030 yılına kadar otopark ihtiyacının mevcut kapasitenin %52 üzerine çıkabileceği öngörülmektedir.

Araştırma, İstanbul’un otopark sorunlarına yönelik dinamik fiyatlandırma, çok katlı otopark sistemleri, akıllı otopark uygulamaları ve toplu taşıma entegrasyonu gibi stratejik çözümler önermektedir. Bu çalışma, nüfus yoğunluğu analizleri ve İBB verilerinin entegrasyonu ile yerel yönetimlerin planlama süreçlerine katkı sağlamayı ve benzer metropoller için bir model oluşturmayı hedeflemektedir. Ayrıca, araştırma, akıllı şehir uygulamaları için bir metodolojik çerçeve sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Akıllı otopark, nüfus artışı, otopark yönetimi, sürdürülebilir çözümler, üstel büyüme modeli.