Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SAHRA BAŞYAZGAN
Danışman: Mustafa Sinan Yardım
Özet:
Alışılmış düzenin dışına çıkılmasına ve dünyanın derinden etkilenmesine neden olan Covid-19 salgını birçok kişinin Sars-CoV-2 virüsüne yakalanmasına hatta bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmesine sebep olmuştur. İnsan hayatını tehdit eden bir virüsün kent gibi yoğun nüfuslu bölgelerde daha hızlı yayılması birçok tedbiri de beraberinde getirmiştir. Virüsün yayılma hızını kırmak amacıyla uygulanan bu tedbirler kent sakinlerinin günlük rutinini değiştirmiş ve hareketliliğini kısıtlamıştır. Bu çalışma orta ölçekli bir kentin kentsel ulaşımını ele almakta olup Tekirdağ'ın merkez ilçesi Süleymanpaşa'da yürütülmüştür. Salgının kentsel ulaşım katmanını nasıl etkilediği, toplu taşıma türlerinden bireysel ulaşım türlerine geçişlerin yaşanıp yaşanmadığı, ulaştırma türü tercihlerinin nasıl etkilendiği ve aşı uygulamalarının toplu taşıma türlerine olumlu etki sağlayıp sağlamadığı araştırılmıştır. Tez çalışmasıyla, her ölçekten kentin farklı dinamiklere sahip olduğu düşüncesiyle, kentlerin ulaştırma katmanında verilen/verilecek olan kararlar üzerinde tekrar düşünülmesini; gelecekte yaşanabilecek salgınlara ya da insan hayatına mal olabilecek tehlikeli durumlara karşı yerel yönetimlerin, ilgili kurumların veya sivil toplum örgütlerinin daha hızlı yanıt verebilmesini sağlamak amacıyla bir kaynak oluşturulması hedeflenmiştir. Ulusal ve uluslararası literatür incelendikten sonra kurumlardan ve kent sakinlerinden sağlanan veriler ışığında analiz bölümüne geçilmiştir. Bu bölümde çevrimiçi yöntemle uygulanan anket verileri, Ocak 2021-Aralık 2021 aralığındaki toplu taşıma yolcu verileri, Covid-19 vaka sayısı verileri ve aşılama verileri kullanılarak betimleyici, istatistik; tahmin analizi ve fark analizleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, sosyal aktivite amacıyla yapılan yolculuklar hariç diğer yolculuk amaçlarında ulaştırma tür seçimlerinde salgının etkili olmadığı, betimleyici istatistik ile ortaya konan tür tercihlerindeki değişimlerin Ki-Kare analizi ile araştırıldığında istatistiki olarak anlamlı değişimler olmadığı tespit edilmiştir. Covid-19 vaka sayılarının ise toplu taşıma kullanıcı sayısına anlamlı bir girdi oluşturmayıp aşılama sayısının kullanıcı sayısına olumlu bir etki sağladığına ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar orta ölçekli kent bağlamında olup büyük ölçekli kentlerden farklı olması çalışmanın özgün yönüne işaret etmektedir.