Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İSTEM SEÇKİN PARLAKYILDIZ KÖSE
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Selin Yıldız
Eş Danışman: İnanç Işıl Yıldırım
Özet:
Gelecekte yüzer mimari ile birçok soruna mimari çözümlerin getirileceği ve yüzer
mekânlar üzerindeki yaşayışın artacağı düşünüldüğünde kruvaziyer gemiler
üzerindeki yaşayışın su üzerindeki yaşayışa gelecekçi yaklaşımlar için ipucu
niteliğinde olduğu düşünülebilir. Günümüzde yüzer mekânlardan kruvaziyer
gemilere ilişkin işletme, maliyet, mühendislik boyutları hakkında geniş çaplı
çalışmalar yapılırken, mimarlık disiplininin kruvaziyer gemilere ilişkin çalışmaları
sınırlı kalmıştır. Ancak kruvaziyer gemilere ilişkin çalışmaların artma eğiliminde
olduğu; lisans grubundaki disiplinler arası derslerin ve kruvaziyer gemi ve yat
tasarım yüksek lisans programlarının açılması, kullanıcı deneyimi ve kullanıcı
odaklı çalışmaların yüzer mekânlardan kruvaziyer gemi mekanlarında ele
alınması, kruvaziyer gemi iç mekân yarışmaları, denizcilik ile ilgili sempozyumlar
ve konferanslar ile mimarlık disiplininin ve mimarlık disiplini ile kesişen tasarım
disiplinlerinin mimarlıktan ödünç aldığı kavramların kruvaziyer gemilerde
kullanılması yolu ile anlaşılmaktadır. Bu çalışmalardan edinilen bilgiler, karasal
mimarinin deneyimi ve yöntemlerinin yüzer mekân örneği olan kruvaziyer gemilerde kullanılabileceğini göstermektedir. Yüzer mimarlık örneği olan
kruvaziyer gemilere ait literatür incelendiğinde kullanıcı ve tasarımcı ilişkisinin
kısıtlı kaldığı ve yön bulmaya ilişkin sınırlı sayıda çalışmanın olduğu
görülmektedir. Ancak sınırlı literatürde bile kruvaziyer gemilerde yön bulma
sorunlarının gelişebildiğine ilişkin çalışmalar mevcuttur. Dolayısıyla içinde yaşam
kurgusunun olduğu kruvaziyer gemilerde yön bulmaya ilişkin kullanıcı odaklı bir
çalışmanın gerekliliği anlaşılmaktadır. Bu nedenle tez çalışmasında; kruvaziyer
gemilerde yön bulma mimari bir yaklaşımla, mekânsal oryantasyon ve
okunabilirliğin yön bulmaya etkisi odağında kullanıcı deneyiminde yön bulma,
yolcu akışı memnuniyeti, kalabalıklık hissi gibi olgular kullanıcı verileri ile
irdelenmiştir. Kruvaziyer gemi kullanıcılarının cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, yolcu
ve mürettebat olma durumları, seyahat süresi ve seyahat deneyimi
değerlendirilerek, geliştirilen kruvaziyer gemide yön bulma deneyimi ölçeğinin
boyutları arasındaki korelasyonlar incelenmiştir.