Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Büşra Genç
Danışman: Lokman Torun
Özet:
Seramidaz, tümör
baskılayıcı lipit olan seramidi S1P’a hidroliz eden ve hücrelerin kaderini
belirlemede kritik bir öneme sahip olan enzimdir. Seramid miktarındaki artış
hücre ölümlerine neden olurken, S1P miktarındaki artış hücre yaşamının
devamlılığına ve hücrelerin çoğalmalarına neden olur. Meme, prostat kanseri
gibi çeşitli kanser türlerinde seramidaz enziminin aşırı biriktiği tespit
edilmiştir. Seramidaz enziminin aşırı birikmesi kemoterapi ajanlarına karşı
direnç oluşturulmasına ve programlı hücre ölümü olan apoptozun engellenmesine
neden olmaktadır. Seramidaz inhibitörü olarak keşfedilen bazı kinolinon
bileşikleri seramid miktarını arttırarak hücrelerin apoptoza uğramasına neden olur.
Bu nedenle; seramidaz enzim inhibitörü olarak sitotoksik özellik gösteren
antikanser ilaçlarının geliştirilmesi bilimsel çalışmalarda büyük önem
kazanmaktadır.
Çalışmanın
ikinci kısmında ise dialkoksi triazin bileşikleri sentezlendi ve bunların dodesiloksi
benzoik asitle vermiş oldukları organik tuzlar elde edildi. Akiral yapıda olan
dodekoksi ve kiral yapıda olan sitronelliloksi grupları hedef yapılardaki
alkoksi gruplarını oluşturmaktadır.
Bu
çalışma; seramidaz enzim inhibitörü olan seranib-2’ nin türevlerinin ve triazin
esaslı bazı makromoleküllerin sentezlenmesi, saflaştırılması, yapılarının
karakterize edilmesi ve seranib-2 türevlerinin sitotoksik özelliklerinin
incelenmesini içermektedir. Sentezlenen bileşiklerin
yapıları, klasik spektroskopik yöntemler (1H NMR, 13C NMR,
GC-MS) kullanılarak karakterize edildi.
Anahtar
Kelimeler: Seramid, S1P, kanser, seramidaz, apoptoz, seranib-2, kinolinon,
triazin, dialkoksi triazin.