İlkokul sosyal bilgiler dersinde eğitici çizgi romanların kullanımı: Bir eylem araştırması


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SILA ŞEKER

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Zeliha Nurdan Baysal

Eş Danışman: Genç Osman İlhan

Özet:

Bu eylem araştırmasının amacı, ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarında "Etkin Vatandaşlık" öğrenme alanı konularının öğretiminde eğitici çizgi romanların öğretim materyali olarak kullanılabilirliğini ortaya koymaktır. Bu amaca yönelik aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır: ● Katılımcı 4. sınıf öğrencilerinin, Sosyal Bilgiler öğrenme ortamlarında eğitici çizgi roman kullanımına ilişkin algıları araştırma öncesi ve sonrasında nasıldır? ● Eğitici çizgi roman kullanılarak uygulanan öğretim, öğrencilerin "Etkin Vatandaşlık" öğrenme alanı konularını öğrenmelerini nasıl etkilemektedir? ● Eğitici çizgi romanların öğretim materyali olarak kullanılmasının sınıf iklimine ve öğrencilere yansımaları nelerdir? ● Katılımcı 4. sınıf öğrencilerinin ve sınıf öğretmeninin, Sosyal Bilgiler dersi öğrenme ortamlarında eğitici çizgi roman kullanılmasına ilişkin görüşleri nelerdir? Çalışma, öğrenme ortamlarında yeni bir öğretim materyali kullanılarak etkilerinin süreç içerisinde incelenmesine imkân sağlayan nitel araştırma yöntemlerinden "Eylem Araştırması" şeklinde modellenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim öğretim yılında bir devlet okulunun 4. sınıfına devam eden 50 öğrenci ve sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma 10 haftalık bir süreçte gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak; araştırmacı gözlem raporu, sınıf öğretmeni günlüğü, sınıf öğretmeni ile yapılan görüşme, öğrenci odak grup görüşmesi, çalışma yaprakları ve ön algı/son algı formları kullanılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlemesinde içerik ve betimsel analiz yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin çizgi roman kavramına ilişkin algıları olumlu yönde etkilenmiş ve konuları öğrenmeleri başarılı şekilde gerçekleşmiştir. Çizgi romanlar bilgileri kalıcı hale getirmiştir. Öğrencilerin öğrenme isteğini arttırmış, okumalarını geliştirmiş ve okuma isteklerini arttırmıştır. Ayrıca çizgi romanlar öğrencilerin hayal güçlerini geliştirmiş, empati kurmalarına yardımcı olmuştur. Öğrencilerin derse merak duymalarını, derse daha çok katılmalarını, derse odaklanmalarını ve yaratıcı fikirlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Öğrencilerde derse karşı istek ve heyecan gibi duyguları ortaya çıkarmıştır. Öğrencileri düşünmeye sevk etmiş ve düşüncelerini rahatlıkla ifade etmelerine yardımcı olmuştur. Çizgi romanlar dersi sıkıcı olmaktan kurtarmış ve daha eğlenceli hale getirmiştir. Öğrencileri grup çalışması yapmaya teşvik etmiştir. Öğrencilerin arkadaşlarıyla daha iyi ilişkiler kurmasına ve farklı bakış açıları kazanmalarına yardımcı olmuştur. Ders akışını bozan öğrenci davranışlarının azalmasını sağlamıştır. Katılımcılar çizgi romanların eğitici ve eğlendirici bir öğretim materyali olduğunu ifade etmişlerdir. Araştırmacılara çizgi romanların okuma becerisi üzerindeki etkilerini incelemeleri, ilkokul düzeyinde öğrencilerin zorlandıkları bulgulanan Kültür ve Miras öğrenme alanı konularının öğretiminde eğitici çizgi romanları kullanmaları tavsiye edilmektedir.