DOPO içeren monomerlerin sentezi, karakterisazyonu ve poliester, poliüretan formülasyonunda kullanılarak alev geciktirici özelliklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MELEK DEDE

Danışman: Tarık Eren

Özet:

Günümüzde yanmazlık seviyesini artırmak için çoğunlukla halojen bazlı katkı maddeleri kullanılmaktadır. Halojenli alev geciktiricilerden olan polibrom difenil ether (PBDE) ’lerden pentaBDE ve octaBDE 2004 yılında kullanımı yasaklanmıştır. Üçüncü bileşik olan decaBDE Avrupa Yüksek Mahkemesinin kararı ile 1 Nisan 2008 de yasaklanmıştır. Bu bileşiklerin, Kuzey Amerika’da 2010 yılına kadar kullanılmasına rağmen yatak ve elektronik pazarında kullanılması yasaklanmıştır. Günümüzde inorganik esaslı katkı maddeleri de alev geciktirici özellik kazandırmak için polimerlere katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Örneğin çinko borat polimerlerde ve boyalarda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. İnorganik katkı maddelerinin polimer matriksi içerisinde agregatlar oluşturması, faz ayrımı oluşturarak iyi bir dağılım göstermemesi, ekstrüder makinasında aşınma gibi etkilerinden dolayı bazı dezavantajları bulunmaktadır.Bunun yanısıra, yüzeyden salınım yapması çevre kirliliğine neden olmaktadır. Bu problem çinko boratlar haricinde, düşük molekül ağırlıklı,  inorganik ve organik esaslı katkı maddeleri için de geçerlidir. Halojen esaslı katkıların insan ve çevre sağlığına olumsuz etkilerinden dolayı, alternatif alev geciktiricilere ihtiyaç duyulmuştur. Katkı olarak kullanılan alev geciktiriciler zamanla çökme yaptığından ve etkisi azaldığından kendiliğinden yanmazlık özelliğine sahip polimerler tercih edilmektedir. Çalışmamız kapsamında kendiliğinden yanmazlık özelliğine sahip fosfor grupları içeren yeni polimerler sentezlenmiştir. Yeni polimerlerin alev geciktirici özelliğinin olması tezin ana çıktısını oluşturmaktadır. Bu kapsamda sentezlenen polimerlerin yanmazlık sağlayan polimerler sınıfında değerlendirilmiş ve bu polimerlerin temel ısıl testleri yapılmıştır. Tez kapsamında DOPO (9,10-dihydro-9-oxa-10-phosphaphenanthrene 10-oxide) -Itakonik asit esaslı monomer ve iki komponentli vernik formülasyonunda kullanılmıştır. Ayrıca polimer yapısında fosfor miktarını artırmak için diklorofenil fosfin zincir uzatıcı ajan olarak kullanılmıştır. Thermo mekanik analizler kapsamında, TGA analizlerinin yanı sıra, LOI (limiting oxygen index) değerleri incelenmiştir.