Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÖKBEN SARAÇ
Danışman: Güleda Engin
Özet:
Ülke ekonomimizin ticari anlamda can damarlarından biri
olan tekstil sektöründe kullanılan kağıt masuraların yeniden kullanılarak geri
kazanımını hedef alan bu tezin çıktılarının ülkemizin bir diğer önemli sektörü
olan kağıt sektörüne oldukça ciddi katkıları olması hedeflenmiştir. Bu iki
önemli sektörün kesişim noktalarından biri olan kağıt masuraların kaynağında
ayrı toplanması, sıfır atık kapsamında fiziksel işlemler uygulandıktan sonra
aynı işlevinde tekrar kullanılabilirliğini ölçmek ve böylece geri kazanımını
sağlamak amacı ile bu tez fikri ortaya çıkmıştır. Iskartaya çıkan masuraların oldukça sert olmaları ve hacimce büyük alanlar
kaplamaları nedeniyle bertarafında sıkıntılar yaşanmaktadır. Geri kazanılmış
masuraların (GKM) maliyeti yeni masuraların maliyetine göre yaklaşık dört (4)
kat düşüktür. Ayrıca, üretilen yeni masuraların yüzeyinde kullanılan silikonlu
parşömen kağıdın ve selülozun ülkemizde üretilmemesi ve ithal edilmesi sebebi
ile maliyetin yaklaşık yüzde ellisi yurtdışına gitmekte ve dolayısıyla milli
ekonomimizde ciddi zararlar oluşmaktadır. Bu amaçla, pilot ölçekli bir tesiste
3 ay boyunca gerçekleştirilen masura dönüşüm miktarının çevreye ve ekonomiye
katkısı incelenmiştir. Söz konusu geri kazanımın çevresel boyutu, enerji ve su
tasarrufu, ağaç kesilmesinin önlenmesine bağlı oksijen kazanımı, depo alanı
tasarrufu ve sera gazı miktarı önleme miktarı hesaplamalarıyla ortaya
konmuştur.
Tez çalışması kapsamında kağıt masuralar yeniden
kullanıma hazırlama işlemi ile atık sınıfından çıkarılıp ürün sınıfına
alınmıştır. Geri Kazanılmış Masura (GKM) tez çalışması kapsamında 13 haftada
Sıfır Atık bilinci ile 270bin adet masura işlenmesi ile 32,5 ton kağıt masura
kaynağında ayrı toplatılmıştır. Tekstil firmalarına %80’lik bir verim oranı ile
26 ton GKM sağlanmış ve kağıt yeniden kullanılmıştır. 6,5 ton ıskarta kağıt ve kağıt etiket geri
dönüşüm tesislerine iletilmiştir. Masura üzerinden sıyrılan ip(deşe) ip geri
kazanım tesislerine iletilmiştir. Çeyrek yıllık GKM tedariği toplamda 32,5 ton
kağıt geri kazanımı sağlamıştır. Bu miktar 550 adet ağacın kurtarılması gibi
çok değerli bir sonuç elde etmemize neden olmuştur.