Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYLİN KAYMAZ
Danışman: Tarık Eren
Özet:
Bakteri enfeksiyonu evrensel bir problemdir
ve özellikle son 10 yılda artan ölüm oranı ile daha da önemli hale gelmiştir.
Bakterilerin antibiyotiklere karşı kazandıkları direnç enfeksiyona bağlı
hastalıkların temel nedenidir. Yeni jenerasyon antibiyotikler bakterilere karşı
savaşta son derece önemlidir. Temel olarak yeni jenerasyon antibiyotiklerde;
ana savunma peptitleri ve bunların sentetik taklitleri olmak üzere iki ana
kategori vardır. Antimikrobiyal sentetik polimerler ana savunma peptitlerinin
en önemli sentetik analoglarıdır. Bu polimerlerin fizyolojik ortamda kararlı
oluşu, sentezleme kolaylıkları ve düşük maliyetli olmaları doğal antimikrobiyal
peptitlere karşı önemli avantaj sağlamaktadır. Amfifilik yapıdaki polimerlerin
bakteri hücre duvarını zedelediği ve bunun sonucunda bakteriyi öldürdüğü
bilinmektedir. Bu sebeple bakterinin bu tip öldürme mekanizmasına karşı direnç
geliştiremeyeceği öngörülmektedir.
Çalışma kapsamında halka açılma metatez
polimerizasyonu ile iyi tasarlanmış polimerler sentezlenmiştir. Sentezlenen
polimerlerin katyonik yapıları anyonik bakteri yüzeyi ile yüksek etkileşim
sağlamaktadır. DABCO ve pridin içeren norbornen türevi monomerlerin; 3000 g/mol
ve 10.000 g/mol molekül ağırlığına sahip homopolimerleri ve farklı mol
oranlarında 5000 g/mol ağırlığındaki kopolimerleri sentezlenmiştir. Farklı
hidrofobik gruba ve yük yoğunluğuna sahip monomerlerin homopolimerleri ve
kopolimerleri için antimikrobiyal aktivite testleri E.coli ve S.aureus’ a
karşı hem solüsyonda hem de katı yüzeyde (cam) yapılmıştır. Sitotoksisite
çalışmaları kapsamında hemolitik konsantrasyon (HC50) değerleri
tespit edilmiştir. Polimerlerle kaplı cam yüzeylere floresein testi yapılarak
katyonik yük yoğunluğu belirlenmiştir. Katyonik yük yoğunluğu polimer ile kaplı
cam yüzeylerin antimikrobiyal etki mekanizmalarının incelenmesinde
kullanılmıştır. Ayrıca yapı- aktivite ilişkisini anlamak için zeta potansiyel
testi yapılmıştır. Çalışma sonucunda DABCO esaslı homopolimerin (D_10) gram (+)
bakteriye karşı en yüksek aktiviteye (S.
aureus= 8 µg/mL) sahip polimer olduğu tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında
sentezlenen polimerlerin E. Coli’ ye
karşı aktiviteleri zayıftır (>256 µg/mL). Polimerlerin hemolitik
konsantrasyon değerleri ~2000
µg/mL bulunmuştur.