Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, -, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Melike G. Ekerim
Danışman: Mihriban Betül Yılmaz
Özet:
Görsel
iletişim araçlarının yaşamımızda büyük role sahip olması, görsel mesajların doğru bir şekilde algılanıp, iletişimin doğru kurgulandığı anlamına gelmemektedir.
İstendik ya da istenmedik bir şekilde maruz kalınan bu uyarıcıların mesajlarını kavrama ve
yorumlama yolunda görsel okuryazarlık becerisine ihtiyaç duyulur. Bu doğrultuda bu
araştırmada, lisans öğrencilerinin algıladıkları görsel okuryazarlık düzeyleri
ile ziyaret ettikleri web sayfalarında görsele ve metne yönelimleri arasındaki ilişkinin
belirlenmesi, aynı zamanda görsel okuryazarlık algıları ile görselleri anlama,
yorumlama ve değerlendirme becerileri arasındaki ilişkinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel
tarama modeli
kullanılmıştır. 2017-2018 eğitim
öğretim yılında gerçekleştirilen çalışmanın örneklem grubunu İstanbul ilindeki bir vakıf
üniversitesinde öğrenim görmekte olan 478 adet lisans öğrencisi
oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri
Aslan ve Nalinci (2014) tarafından üniversite öğrencileri için geliştirilen
Görsel Okuryazarlık Ölçeği, araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi
Formu ve Web Sayfasında Görsele/Görselle
Birlikte Metne Yönelim Ölçeğ ive yine araştırmacı
tarafından geliştirilen performans testi ile elde edilmiştir. Elde
edilen bulgulardan lisans öğrencilerinin
görsel okuryazarlık algı düzeylerinin yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Web
sayfalarında özellikle görsele yönelme ile görsel okuryazarlık algıları
arasında tüm ölçekte ve beş alt boyutta istatistiksel olarak anlamlı ilişki söz
konusu değildir. Ancak, üniversite
öğrencilerinin görsel okuryazarlıkları ile ilgili algı düzeyleri düştükçe
Web sayfasında görsele ve metne bir arada yönelmeleri düşük düzeyde de olsa
istatistiksel olarak anlamlı şekilde artmaktadır. Öte yandan yoruma açık görseller
üzerinde uygulanan Performans
Testi puanları
ile ilgili Görsel
Okuryazarlık
Ölçeği boyutlarının genelde örtüştüğü ama aralarında
anlamlı istatistiksel ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum
öğrencilerin görselleri anlama ve yorumlama performanslarının kendilerine
yönelik görsel okuryazarlık algıları ile her zaman örtüşmediğini ortaya
koymaktadır.
Araştırmanın
sonuçlarına dayalı olarak, materyallerde ve web sayfalarında özellikle görsel
okuryazarlık düzeyleri düşük olan bireyler için görselle birlikte metnin
kullanılmasına devam edilmesi önerilmektedir. Aynı zamanda temel
eğitimden başlayarak görsel okuryazarlık becerilerinin kazandırılmasına ağırlık verilmesi gerektiği
düşünülmektedir.