Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zehra Gülşah Koç
Danışman: Dilek Ekşi Akbulut
Özet:
Artan yapılaşmanın neden olduğu kaynak tüketimi, kaynakları yenilenme hızından önce tüketmekte ve küresel ölçekte çevre sorunlarına neden olmaktadır. Bu kapsamda, dünya çapında Ekolojik Tasarım gibi kaynak ve enerji verimliliğini esas alan çevreci üretim teknikleri önem kazanmaktadır. Ekolojik tasarımda enerji ve kaynak kullanımı gibi önemli kriterler bulunmaktadır. Toprak malzeme, kolay ulaşılabilirliğinin yanı sıra kaynak ve enerji verimliliği sağlayan ekonomik ve doğal bir malzeme olması nedeniyle ekolojik tasarımda tercih edilmektedir. Türkiye'de kentsel dönüşüm faaliyetleri ile artış göstereceği düşünülen hafriyat toprağının yapı üretiminde yeniden değerlendirilmesinde, toprak malzeme ile modern yapı üretim teknikleri hem toprak atığın azaltılması hem de daha çevreci yapı üretim tekniklerinin benimsenmesi açısından önem kazanmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde; literatür özeti, çalışmanın amacı ve hipotez ile ilgili bilgi verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; sanayileşmenin kentsel nüfus artışı üzerindeki etkileri irdelenmiş, yapılaşmanın arazi kullanımı değişikliği, doğal kaynak tüketimi ve ekosistemlere olan etkileri incelenmiştir. Artan yapılaşmanın çevre üzerindeki baskısını azaltmakta ise yapı üretiminde Ekotasarımın irdelenmesi ve değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. İnşaat faaliyetlerinin artması sonucu yapısal atık miktarında da artış görülmektedir. Bu kapsamda, organik atıkların (hafriyat toprağı) dolgu malzemesi, katı atık sahaları için günlük örtü gibi çeşitli şekillerde değerlendirildiği görülmektedir. Çalışmada; Avrupa Birliği Ülkeleri, Amerika, Türkiye ve çalışma kapsamındaki diğer ülkelerde inşaat faaliyetleri ile oluşan hafriyat toprağı miktarı ve bu alanda yapılan düzenlemeler incelenmiştir. Türkiye'de kentsel dönüşüm faaliyetleri ile oluşacak olan hafriyat toprağı miktarının belirlenmesinde İstanbul ili verilerinden yararlanılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünde; oluşan hafriyat toprağının yapı üretiminde değerlendirilmesinde toprak gerecin yapısı, bileşenleri, sınıfı ve toprağın yapı üretimine uygunluğu incelenmiştir. Böylece toprak yapısına uygun olarak en uygun toprak yapı üretim tekniği belirlenebilmektedir. Dolayısıyla toprak yapısına bağlı olarak farklı tekniklerle (sıkıştırılmış toprak, yerinde dökme toprak vb.) üretilmiş toprak yapılar mevcuttur. Çalışmada; bu toprak yapı üretim teknikleri ile üretilmiş tarihi ve modern yapılara ait örnekler verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümde; farklı ülkelere ait toprak yapı yönetmelikleri incelenmiştir. Bu kapsamda, Türkiye gibi deprem kuşağı üzerinde olması ve toprak yapı üretiminde gelişmiş yönetmeliklere sahip olması nedeniyle Yeni Zelanda, yapı üretiminde farklı üretim teknikleri uygulaması nedeniyle Amerika, değişken bir iklime ve çevreci bir anlayışa sahip olması nedeniyle de İngiltere toprak yapı yönetmelikleri incelenen ülkelerdir. Çalışma kapsamındaki ülkelerin toprak yapı yönetmelikleri incelenerek Türkiye'de toprak yapı üretiminde yararlanılan yönetmelik (Deprem Yönetmeliği) ve standartlarla (TS 2514, TS 25215) karşılaştırılmıştır. Böylece diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türkiye'de toprak yapı üretiminde uygulanan yönetmelik ve standartların güçlü ve zayıf kaldığı alanlar belirlenmeye çalışılmış; toprak yapılara ait standart ve yönetmeliklerin hazırlanmasında olması gereken kriterlerin belirlenmesi ve Toprak Yapı Üretimine Ait İşleyiş Şemasının hazırlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın beşinci bölümünde; Türkiye'de yeni hazırlanacak toprak yapı yönetmelik ve standartlarında olması gereken kriterlere ait genel bir değerlendirme yapılmış ve önerilerde bulunulmuştur.