Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KADİR SAĞIR
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Afife Binnaz Hazar
Eş Danışman: Aysu Aydınoğlu
Özet:
Dişler omurgalılarda bulunan ve bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyen organlardır. Dişlerde en sık görülen hastalık olan çürüklerin tedavisinde bozunmuş doku yapıdan uzaklaştırılır ve yerine dolgu materyalleri yerleştirilir. Dental kompozitler biyouyumluluk, uygulanabilirlik ve estetik görünümü gibi avantajları sayesinde amalgam, cam iyonomer ve seramik dolgu malzemelerine kıyasla daha fazla tercih edilmektedirler. İkincil çürük oluşturması ve mekanik dayanımının istenilen seviyede olmaması kompozit dolguların geliştirilmesi gereken eksikliklerindendir. Mevcut tez çalışmasında diş sert dokusunun yaklaşık %70’ini oluşturmasına rağmen ticari kullanımı olmayan Hidroksiapatit [Ca10(PO4)6(OH)2] (HA) kristalleri kimyasal çöktürme, mikrodalga ışınlama, sonokimyasal ve hidrotermal sentez gibi farklı yöntemler kullanılarak sentezlenmiştir. Böylece yönlendirilmiş çekirdeklenme ile çubuksu parçaların küresel formda bir arada bulunduğu, yüksek yüzey alanı/hacim oranlı nanoçiçek morfolojili biyomimetik HA tozları sentezlenerek kompozitin mekanik dayanımı artırılması hedeflenmiştir. Sentezlenen tozların morfolojik yapısı taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve geçirimli elektron mikroskobu (TEM); kristal yapısı X-Işını difraktometresi (XRD); bağ yapıları Fourier dönüşümlü kızılötesi (FTIR) spektroskopisi; termal özellikleri TGA/DSC ve yüzey alanı ölçümleri Brunauer, Emmet ve Teller (BET) analizleriyle tespit edilmiştir. İstenilen özellikleri sağlayan nanoçiçek morfolojili biyomimetik hidroksiapatit (NÇBHA) tozları dental kompozitin yapısına katılmış, basma dayanımı, eğme dayanımı, mikrosertlik, kürlenme derinliği ve polimerizasyon büzülmesi testleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçların varyans analizi (ANOVA) istatistik olarak incelenmiş ve kimyasal çöktürme ile sentezlenmiş BHA tozları içeren dental kompozit grubunda 56,04 MPa eğme ve 110,58 MPa basma dayanımı elde edilmiştir. Diğer sentez yöntemlerinde sırasıyla mikrodalga ışınlamada 81,06 MPa eğme ve 139,19 basma dayanımı; sonokimyasal sentez grubunda 68,24 MPa eğme ve 135,05 basma dayanımı; hidrotermal sentez yönteminde 74,01 MPa eğme ve 122,98 MPa basma dayanımı elde edilmiştir. Böylece farklı sentez yöntemleri ile üretilen NÇBHA tozlarının kullanımıyla dental kompozitlerin eğme dayanımında %60’a ve basma dayanımında %30’a kadar iyileştirme elde edilmiştir. Ayrıca NÇBHA ilavesiyle kompozitin mikrosertlik, kürlenme derinliği ve polimerizasyon büzülmesi değerlerinde iyileşme tespit edilmiştir. Sonuçlar nanoçiçek morfolojili BHA tozlarının dental kompozitin biyouyumluluk ve mekanik özelliklerini geliştirilmesi açısından umut vericidir.
Anahtar Kelimeler: Nanopartikül sentezi, nanoçiçek morfolojisi, biyomimetik hidroksiapatit, destekleyici faz, dental kompozit