Yerleşim İçi Yol Ağı Genelleştirmesinde Yeni Bir Seçme/Eleme Yaklaşımı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Yıldız Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Harita Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatih Gülgen

Danışman: Türkay Gökgöz

Özet:

Yollar, topoğrafik haritalarda gösterime konu olan ve bir ağ yapısı meydana getiren önemli yapay nesnelerdir. Yollar ile diğer nesneler arasında doğrudan ve etkileşimli ilişkiler söz konusudur. Yol ağları için kartografik genelleştirmede gerçekleştirilen ilk işlem seçme/eleme işlemidir.

Bu tezde, yerleşim bölgelerindeki yol ağları için daha nitelikli, nesnel ve bütüncül yeni bir seçme/eleme yaklaşımı geliştirilerek, kartografyanın henüz tam olarak çözülememiş problemlerinden biri olan kartografik genelleştirmeye bilimsel katkı yapılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için problemin coğrafi bilgi sistemi ortamında ele alınması, nesne yönelimli veritabanı kullanılması ve adalardan yararlanılması hedeflenmiştir. Tezin kapsamı yalnız yol nesnelerinin genelleştirilmesi ile sınırlı olmasına karşın, yolların oluşturduğu adalar ve özellikleri üzerinden sonuca gidilmektedir.

Tezde mevcut seçme/eleme yaklaşımları incelenmiş, eksiklik ve zayıflıkları tespit edilmiş ve bunların giderilmesi için kartografik temelleri olan yeni yaklaşım, ölçüt ve koşullar geliştirilmiştir. Bunun için öncelikle adaların bina içerip içermemesi, büyüklükleri, adaları sınırlandıran yolların uzunlukları ve hedef ölçekte adalarda gösterilecek bina sayıları incelenmektedir. Daha sonra, geliştirilen koşulları sağlayacak şekilde adalar birleştirilmekte ve böylece hedef ölçek elemanı olması gerekmeyen yollar elenmiş olmaktadır.

1:25.000 temel, 1:50.000 ve 1:100.000 ise hedef ölçekler olarak belirlenmiştir. Uygulamalar, Java programlama dilinde kodlanan ve Radius Clarity’ye menü olarak yerleştirilen bir dizi komut yardımıyla nesne-yönelimli Gothic veritabanında gerçekleştirilmiştir. Uygulama sonuçları deneyimli bir kartograf tarafından yapılan seçme/eleme sonuçlarıyla hem şekilsel hem de niceliksel özellikler açısından karşılaştırılmıştır.