Bir Silahta Ateşleme Mekanizmasının Aşınmaya ve Yorulmaya Karşı Optimum Tasarımı


Kaymaz B., Alkılınç Ö., Zengin G., Mert T.

7. Uluslararası Mühendislik ve Teknoloji Yönetimi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 16 - 18 Nisan 2022, ss.801-812

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.801-812
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bir silahta ateşleme mekanizmasının aşınmaya ve yorulmaya karşı optimum tasarımı, silah tasarımını ve performansını birinci dereceden etkiler. Silahların tasarım aşamasındaki geometrik toleransları birbiri ile çalışan parçalar için büyük önem taşımaktadır. Bu toleranslarda bir problem meydana gelmesi parçaların birbirleri ile sürtünerek çalışması anlamına gelmektedir. Silahlarda ateşleme mekanizması tekrarlanan patlama yüklerine maruz kalmaktadır. Bu tekrarlamanın olduğu parçaların birbiri üzerinde çalışması geometrik tolerans hataları sebebiyle meydana gelir. Bu istenmeyen bir durumdur ve bu sebepten dolayı, ateşleme mekanizmasının elemanlarında aşınma ve yorulma hasarı gelişmektedir. Silahların kullanım ortamları ve çalışma şartları farklılık göstermektedir. Bu durumları yansıtmak üzere toplam sekiz adet test silahlara uygulanmaktadır. Bu testler TSE 870 ve CIP standartları kapsamında karşılanması zorunlu olan testlerdir. Bu çalışmada, test şartlarına karşı dayanıklı olacak şekilde bir ateşleme mekanizmasının tasarım aşamaları ve tasarım sırasında elemanların aşınmaya karşı dayanımının ve yorulmaya karşı mukavemetinin artırılması için yapılan tasarım iyileştirmeleri sunulacaktır. Mekanizmanın dinamik modeli Adams yazılımı kullanılarak oluşturulmuş, elemanların mukavemet analizleri yapılmıştır. Elemanlar sonsuz ömürlü olacak şekilde tasarım gerçekleştirilmiştir. Başka elemanlarla temas halinde olan ve yüzeyleri aşınmaya maruz kalabilecek parçalar için ısıl işlemler ve kaplama malzemeleri araştırılmış, aşınma dayanımları iyileştirilmiştir. Yapılan Adams simülasyonlarının, mukavemet analizlerinin, uygulanan malzeme test ve yüzey sertlik ölçümlerinin, aşınma deneylerinin sonuçları ve prototip sisteme ait deneysel veriler sunulmuştur. Oxycap ile kaplanan parçalarda aşınma özelliklerinde iyileşme sağlandığı görülmüştür.