YENİ TEKNİKLER IŞIĞINDA SEÇİLMİŞ 20.YÜZYIL SOLO FLÜT ESERLERİNİN İNCELENMESİ


Creative Commons License

Uşen Ş.

İdil Dergisi, cilt.10, sa.81, ss.822-830, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 81
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.7816/idil-10-81-09
  • Dergi Adı: İdil Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.822-830
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

19. yüzyıl sonlarında, teknikte, anlatım dilinde, biçimde, stilde, özde, içerikte, tüm geleneksel kuralların değişip, gelişmesi bestecileri yeni bir dil arayışına yönlendirmiştir. Besteciler, o güne dek alışılagelmiş armoni ve melodi gibi öğelerin yerine yapıtlarında, vurgu ve ritim öğeleri kullanmaya başlamışlardır. Çalgı renkleri, ses gürlüğü, vurgu ve ses dokusu en önemli öğeler olmuşlardır. 20.yüzyılda çalgı renkleri ve çalgıların tınısal özelliklerinin genişletilmek istenmesi, geleneksel kullanımları dışında da çalgılardan elde edilebilecek tüm tınıların araştırılması, flütte yeni tekniklerin (extended techniques) ortaya çıkarılmasını sağlamıştır. Bu yeni teknikler sayesinde artan tını çeşitliliği ve teknik özellikleri bakımından flüt, 20. yüzyıl bestecilerinin en çok tercih ettikleri bir çalgı haline gelmiştir. Bu çalışmada, kurbağa dili (fluttertonguing), mikrotonlar, kaydırma (glissando), multifonikler, perde sesleri (key clicks), çalarken aynı zamanda şarkı söylemek (sing and play) gibi yeni tekniklerin flüte kattığı tınısal zenginlikler ışığında, öne çıkan 20.yüzyıl solo flüt eserleri incelenerek, E. Varèse, A.Jolivet, L.Berio, R.Aitken, R.Dick adlı bestecilerin yeni teknikleri kullanıldıkları “Density 21.5”, “Cinq Incantation”,“Sequenza I”,“Icicle” ve “Lookout” adlı eserlerinden örnekler verilecektir. Anahtar Kelimeler: Flüt, Yeni Teknikler, Multifonik, Mikroton, Density 21.5, Cinq Incantation, Sequenza I, Icicle, Lookout

At the end of the 19th century the continually progressive changes in the traditional principles related to techniques, expressions, structure, style, essence, and content directed the composers to explore a new musical language. Composers began to utilize novel musical elements such as unusual accentuations and rhythms in their compositions, as opposed to concentrating on conventional melodic and harmonic means employed up until that time. Instrumental colors, a vast range of dynamics, accents, pulse and texture became the most significant elements in music. In the 20th century, along with the use of conventional performance techniques, increasing the spectrum of instrumental colors and expanding the timbrel features of instruments, thereby exploring all new sound possibilities, supported the emergence of "extended techniques" in flute. With the enhanced timbrel varieties achieved through these extended techniques along with its standard performance techniques, the flute became one of the most preferred instruments by 20th century composers. In this study, with the gleams of timbrel richness resulting from these extended techniques in flute such as flutter-tonguing, microtones, glissando, multiphonics, key clicks, and sing-and-play, selected examples will be given from pioneer composers E. Varese, A. Jolivet, L. Berio, R. Aitken, R. Dick who employed these extended techniques in their compositions respectively entitled "Density 21.5", "Cinq Incantation", "Sequenza I", "Icicle" and "Lookout". Keywords: Flute, Extended Techniques, Multiphonic, Microtone, , Density 21.5, Cinq Incantation, Sequenza I, Icicle, Lookout