Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt.11, sa.2, ss.385-406, 2024 (Hakemli Dergi)
Algoritmalar geliştikçe yaşam giderek doğallıktan çıkarak robotik sürece
evrilmektedir ve insan da robotik sürecin bir parçası olarak dönüşmektedir. Neokapitalist sistemde algoritmalar akışa hız ve yoğunluk kazandırarak insanları sistemle
bütünleştirmekte ve akışı engelleyebilecek tüm pürüzleri de yok ederek sistemin
yeniden daha güçlü bir şekilde üretilmesini sağlamaktadır. Algoritmalar insanların
arkalarında bıraktıkları verilerin temelinde, onlara belirli seçenekler sunarak robotik
süreçler oluşturmakta ve insanı robotik süreçler içinde hapsetmektedir. Çalışmanın
amacı yaşamın algoritmaların gelişmesiyle robotik sürece dönüştüğünü ve insanın da
robotik sürecin bir parçası olarak değiştiğini, insanın görme yetisi, dünyayı
anlamlandırması ve diğer insanlarla olan ilişkileri ve deneyimleri üzerinden ortaya
koymaktır. Teknolojik gelişmeler ve yapay zekâ çalışmaları sonucunda
algoritmalarda yaşamı düzenleyici ve sistemi yeniden üreten bir bileşene
dönüşmüştür. Bu bağlamda çalışmada önce algoritmaların gelişimi ele alınacak ve
sonrasında ise algoritmalarla robotik süreçlerin oluşumu ve bu süreçlerde insanın nasıl
hapsedildiği örneklerle gösterilecektir. Bu çalışma nitel bir yaklaşımla ve doküman
analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Literatürde yapay zekâ ve algoritmalarla ilgili
makale ve tezler vardır, ancak algoritmaların gündelik yaşamın ve insanın sistemin
gerektirdiği şekilde gerçekleşen dönüşümünde oynadığı rolü araştırma konusu olarak
alan bir çalışma görülmemiştir. Bu bağlamda yapay zekâ ve algoritmaların kendi
alanlarında nasıl geliştikleri ve sosyolojinin konusu olan kapitalist sistemde insanın
gündelik yaşamıyla ilgili makaleler, tezler ve diğer yazılı neşriyat içerik analizi
yöntemiyle incelenmiştir. Ayrıca çalışma algoritmaların işlevi ve robotik süreçlerle
sınırlandırılmıştır.
As algorithms develop, life becomes increasingly unnatural and evolves into a robotic
process, and humans are also transformed as a part of the robotic process. In the neocapitalist system, algorithms integrate people with the system by adding speed and
intensity to the flow, and eliminate all obstacles that may hinder the flow, thus
ensuring that the system is reproduced in a stronger way. Algorithms create robotic
processes by offering certain options to people based on the data they leave behind,
trapping people in robotic processes. The aim of the study is to reveal through human
sight, interpretation of the world, and relationships and experiences with other people
that life has turned into a robotic process with the developments of algorithms and
that humans have changed as a part of the robotic precess. As a result of technological
developments and artificial intelligence studies, algorithms have turned into a
component that regulates life and reproduces the system. In this context, in this study,
first the development of algorithms will be revealed, and then the formation of robotic
processes with algorithms and how humans are imprisoned in these processes will be
shown with examples. This study was carried out with a qualitative approach and
document analysis method. There are articles and theses about artificial intelligence
and algorithms in the literature, but there have been no studies no studies that focuses
on the role of algorithms in the transformation of both daily life and humans as
required by the system. In this context, articles, theses and other written publications
about how artificial intelligence and algorithms developed in their own fields and the
daily life of people in the capitalist system, which is the subject of sociology, were
examined by content analysis method. Additionally, this study is limited to the
function of algorithms and robotic processes.