3. Uluslararası Mühendislik Bilimleri ve Multidisipliner Yaklaşımlar Kongresi, İstanbul, Turkey, 10 - 11 February 2022, pp.505-514
Doğalgaz, Basınç Düşürme İstasyonlarına 70
bar gibi yüksek basınçlarda gelmektedir. Basınç Düşürme İstasyonlarında kısılma
vanası yardımıyla, gazın basıncı 12-20 bar aralığına düşürülerek ihtiyaç
duyulan alanlar için kullanıma hazır hale getirilmektedir. Kısılma vanası
yardımıyla yapılan bu işlem sonucunda, aradaki basınç farkı kayıp enerji olarak
değerlendirilir.
Bu
çalışmada bahsedilen kayıp enerjinin faydalı enerjiye dönüşümünü sağlamak
amacıyla, kısılma vanası yerine gaz genleştirme türbini kullanımı üzerine
araştırmalar yapılmıştır. Kısılma vanası yardımıyla yapılan basınç düşürme
işlemi, gaz genleştirme türbini ile yapılacak, böylece kayıp enerjiden elektrik
enerjisi elde edilecektir. Çalışmamızda İstanbul ilinin ana gaz dağıtımının
yapıldığı Esenyurt ve Pendik RMS-A istasyonlarının ölçümleri alınarak, bu iki
istasyonda üretilebilecek toplam enerji miktarları hesaplanmıştır.
Hesaplamalarda Esenyurt RMS-A istasyonundan 5,31 MW, Pendik RMS-A istasyonundan
ise 2,921 MW enerji üretilebileceği tespit edilmiştir. İstasyonlardan geçmekte
olan aylık debi miktarları, sıcaklık ve basınç değerleri Atlas Copco firması
ile paylaşılarak, doğru türbinin seçimi ve fiyatları hakkında destek
alınmıştır. Bu kapsamda elektrik üretimi için daha uygun değerlere sahip olan Pendik
RMS-A istasyonu seçilmiştir. Türbin ve kazan firmalarından kurulacak sistemin
maliyetleri ile ilgili olarak fiyatlar toplanmıştır. Kredi oranı İBB’nin güncel
yatırımları için kullandığı oran olarak kabul edilmiştir. Daha sonra elektrik
ve doğalgaz birim fiyatları dikkate alınarak sistemin ekonomik analizi
yapılmıştır. Ekonomik analiz çalışmasında elektrik ve doğalgaz fiyatlarının son
10 yıllık birim fiyatları üzerinden artış oranları hesaplanarak, önümüzdeki
yıllar için artış değerleri belirlenmiştir. Çalışmamızda ilgili projenin
uygulanması durumunda, ilk yıldan itibaren kar eden bir proje olacağı tespit
edilmiştir.