ARİSTOTELES MANTIĞINDA SCHENKER ANALİZİNİN İNCELENMESİ

Ünal Akbulut E. C., Gedik Y.

Smart Journal, cilt.6, sa.31, ss.729-736, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 31
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.31576/smryj.520
  • Dergi Adı: Smart Journal
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Copernicus
  • Sayfa Sayıları: ss.729-736
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bilimsel bilginin doğruluğunu kanıtlamaya çalışan Aristoteles, mantığın kurucusudur. Aristoteles’in kurduğu mantık sistemi yaklaşık iki bin yıl boyunca hüküm sürmüştür. Aristoteles mantığı bilim olarak görmemektedir. Aristoteles’e göre mantık, bilimlerin girişi, bilimin aleti ve hatta bilimlerin bilimidir. Bilim üstü olarak görülen bu alan doğru düşünmenin, doğru akıl yürütmenin kendisini oluşturur. Schenker analiz ise Heinrich Schenker tarafından oluşturulan 20. yüzyıla damga vurmuş tonal müzik analiz yöntemidir. Schenker kendi adını taşıdığı analizinde analitik perspektif ile müzik eserini katmanlı bir yapıda analiz etmektedir. Aristoteles ve Schenker akıl yürütme ve analiz yöntemleriyle bir noktada ortak payda içerisindedirler. Schenker, analiz kavramının gereği olarak sadece çözümleme yapmamış, elde ettiği sonuçları tonal müzik çerçevesinde açıklamıştır. Tonal müzik analiz yöntemine özgün kavramlar ekleyerek yeni bir tonal analiz dili oluşturmuştur. Schenker kendi analiz yöntemi hakkında, “Konseptlerimde ilk defa tonal dil üzerine özgün bir teori sunulmaktadır” demektedir (Schenker, 1979, s. 9). Bir eseri çok katmanlı yapıda incelemesi, müzik teorisi dünyasında önemli görülmüştür. Tonal müzik eserlerini analitik olarak Ön plan, Orta plan ve Arka plan katmanları içerisinde analiz etmektedir. Mantık ile müziğin kesişiminin işlenişi araştırmada görünür kılınmıştır. Sonuç olarak; Schenker Analiz’in mantık temeli, Aristoteles’in akıl yürütme yöntemleri ile pozitif bağlantı içerisindedir.