Akademik Veri Yönetim Sistemi
İdeal Türk, Prof. Dr. Ali Fuat ARICI,Doç. Dr. Mustafa Başaran, Editör, Türk Edebiyatı Vakfı, İstanbul, 2019
Babası tarafından Timur’un öz torunu olan Babür, Özbekistan topraklarında kardeş kavgaları
ve taht mücadelelerinden bunalıp Hindistan’a varmış ve burayı yurt tutmuş; hayatıyla,
yaptıklarıyla, yazdıklarıyla Batı’da ve Doğu’da onu tanıyan herkesi kendisine hayran bırakmış
büyük bir Türk hükümdarıdır. Hindistan gibi büyük ve çok farklı kültürlerin barındığı bir
bölgede yerli halka karışıp benliğini, özünü unutmadan büyük bir devlet kurmak; Türklerin
önderliğinde Hindistan halkını görmedikleri bir refah ve bolluk içinde yaşatmış olmak
Babür’ün büyüklüğünü göstermek açısından önemlidir. Bugüne kadar başarılamayanı
başaran, yapılamayanı yapan Şah, bu üstünlüğü tesadüfen elde etmemiştir. Olayları not eden,
unutmayan, zihninde yorumlayan, başkalarının yaşadıklarından ders çıkaran, tarihin tekerrür
edeceğini hesaplayan, yerinde gerektiği gibi hamle yapan, hırslarının esiri olmayan ve en
önemlisi de adaleti asla elden bırakmayan bir yönetici, imanı sağlam bir Müslüman. Bu
çalışmada bugüne kadar hakkında sayılı araştırma yapılmış olan Babürnâmedeki anlatılarla
Babür şahın kişiliği ve adaleti üzerinde durulacaktır. 14 Şubat 1483 yılında doğduğu şehir
olan Fergana’da 12 yaşında padişah olduğunu kaydeden şah, 25 Aralık 1530’da son nefesini
verene kadar bu vazifesini sürdürdü. 47 yıllık hükümdarlık zamanına, 59 yıllık ömrüne
Babürnâme gibi dev bir eseri sığdırdı. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada literatür taraması
ve doküman incelemesi ile veriler toplanmış, içerik analizi ile de verilerin analizi yapılmıştır.
Elde edilen verilerle varılan sonuç, Babür’ün yaşadığı topraklardaki diğer yöneticilerden
farklı olduğu yönündedir. Onu farklı kılan özelliği adaleti, Hak yoldan ayrılmayışı, cesareti ve
Allah’a olan inancıdır. Araştırma kapsamında Babür Şah’ın olaylara bakış açısı ile adalet
üzerinde durduğu bölümlerden örnekler verilmiştir. Hakkında yapılan araştırmaların azlığında
Anadolu’da yurt kurmamış olmasının ve Timur’un torunu oluşunun etkisi olsa da Babür Şah,
büyük bir Türk hakanıdır ve hayatıyla gençlere örnek teşkil edecek ideal bir insandır.
Anahtar Kelimeler: Babürnâme, Babür Şah, adalet, eğitimde ideal insan modeli.