Orta Büyüklükteki Uçakların İniş ve Kalkış Döngüsü İçin Bir Değişkenlik Analizi


Karasan A.

Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, cilt.18, sa.1, ss.182-196, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 18 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.182-196
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İniş ve Kalkış döngüsü, yakıt tüketimini azaltma, emisyonları düşürme ve havaalanı ortamlarında operasyonel verimliliği artırma gibi hedefler üzerinde önemli bir etkiye sahip olan avionik alanında kritik bir bileşendir. Döngü içerisindeki süreçlerin değişkenliği anlamak ve yönetmek, sivil havacılık operasyonlarında daha iyi performans elde ederek belirtilen hedeflerin korunmasını ve çevresel standartların karşılanmasını vaat etmektedir. Bu çalışma, orta boyutlu uçaklar için döngü sürelerindeki değişkenlik analizini yaparak iniş ve kalkış döngü operasyonlarının sürelerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. İlk olarak, veri setinin dağılımını kontrol etmek için Shapiro-Wilk testi ile bir normallik analizi uygulanmıştır. Ardından, iniş ve kalkış döngüsü operasyonlarındaki değişkenliği izlemek amacıyla bir 𝑋𝑋� − 𝑠𝑠 nicel kontrol diyagramı uygulanmıştır. Ayrıca, kontrol diyagramının süreç değişimlerine duyarlılığını değerlendirmek için ortalama koşum süresi analizleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar ve analizlere dayanarak, önerilen metodolojinin iniş ve kalkış döngüsü operasyonlarının istikrarını takip etmek ve iyileştirmek için sağlam bir çerçeve sunduğu, sivil havacılık alanındaki süreç performanslaraının optimize edilmesine ve çevresel etkinin azaltılmasına katkı sağladığı düşünülmektedir.
The Landing and Take-Off (LTO) cycle is a critical component in avionics, which has a crucial effect on the objectives, such as decreasing fuel consumption, emissions, and increasing operational efficiency in airport environments. Understanding and managing the variability within LTO processes promise to maintain the mentioned objectives by achieving better performance in civil avionic operations together with fulfilling environmental standards. This study conducts a variability analysis of the LTO cycle for medium sized airplanes to analysis the times of the LTO operations. A normality analysis using the Shapiro Wilk test is first applied to check the distribution of the dataset. Then, an 𝑋𝑋�-𝑠𝑠 variable control chart (VCC) is applied to monitor the variability in the operations of LTO cycle. Furthermore, an Average Run Length (ARL) analysis is conducted to evaluate the sensitivity of the control chart to process shifts. Based on the results and analysis, it is believed that the proposed methodology provides a robust framework for monitoring and improving the stability of LTO cycle operations, contributing to the optimization of process performance in civil aviation and the reduction of environmental impact.