İŞGÜCÜ PİYASALARINDA CENTİLMENLİK ANLAŞMALARI VE TÜRK REKABET HUKUKUNDA GÜNCEL GELİŞMELER


GÜNDOĞDU G.

İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.23, sa.1, ss.111-140, 2024 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun m.1 hükmüne göre bu ka- nunun amacı, özetle, “mal” ve “hizmet” piyasalarında rekabetin korunmasını sağlamak- tır. Açıktır ki bu hüküm, “işgücü” piyasalarına yönelik herhangi bir açık düzenleme içermemektedir. Bununla birlikte, istihdam etmeme anlaşmaları, ücret ve çalışma koşullarının belir- lenmesi anlaşmaları veya çalışanlara ilişkin rekabete duyarlı bilgi paylaşımı gibi eylem- lerle, işgücü piyasalarında da rekabet ihlali pekâlâ mümkündür. Hatta bazı sektörlerde, teşebbüsler arasında bu tür “centilmenlik anlaşmaları”nın bulunduğu çalışanlar tarafın- dan da uzun zamandır dile getirilmektedir. 01.04.2021 tarihinde Rekabet Kurulu, işgücü piyasalarındaki centilmenlik anlaş- malarına yönelik bir soruşturma başlatmış; 05.08.2021 tarihli ve 16.12.2021 tarihli kararlarıyla da soruşturmayı genişletmiştir. 02.08.2023 tarihinde Kurum’un internet sitesinde yapılan resmi duyuru ile de, 16 teşebbüsün birbirlerinin çalışanlarının istihdam edilmesini engellemeyi ve çalışan hareketliliğini kısıtlamayı konu alan istihdam etmeme anlaşması yaptıklarını tespit ettiğini duyurmuştur. Bu karar, Türk rekabet hukuku açısından önemli bir dönüm noktasıdır. Zira Ku- rul’un işgücü piyasalarında centilmenlik anlaşmalarını konu alan soruşturmaları oldukça nadirdir. Bu kararı ile Kurul, RKHK m.1’de açıkça sayılmasa bile işgücü piyasalarının da Kanun’un kapsamında olduğunu, aynı sektörde faaliyet göstermeyen teşebbüslerin işgücü piyasaları bağlamında rakip olabileceklerini ve RKHK m.4 bağlamında kartel benzeri bir anlaşma yapabileceklerini kabul etmiştir. Bu karar üzerine Kurul’un işgücü piyasalarını daha yakın takibe alacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Bu çalışmada, Kurul kararlarından hareketle, işgücü piyasalarındaki rekabet ihlallerine ilişkin Türk hukukundaki son gelişmeler incelenmiş ve olası etkilerine ilişkin değerlendirme ve öneriler getirilmiştir.