Akademik Veri Yönetim Sistemi
Bilgi İşlemsel Düşünmeden Programlamaya, Gülbahar Y., Editör, Pegem A Yayıncılık, Ankara, ss.207-236, 2017
Çocuklar günlük yaşantıları için gerekli olan bilgi, beceri ve deneyimlerin birçoğunu, kendini ve çevresini keşfetmesine, psiko-motor ve zihinsel becerilerini geliştirmesine olanak sağlayan oyun ve oyuncaklar sayesinde kazanabilirler. Herhangi bir oyuncakla ya da oyuncaksız oyun oynayan çocuğun, sadece kasları ve kemikleri güçlenmekle kalmaz aynı zamanda oyun içerisinde sürekli yer değiştiren çocuğun çevresine hakimiyet kurmasına, denge ve koordinasyon becerilerinin gelişmesine de katkı sağlar. Dahası yapı blokları ya da tangram gibi oyuncaklar ile oynamak, çocukların mantık yürütme ve problem çözme stratejilerinin işe koşulmasını sağlayarak zihinsel gelişimlerini destekler. Oyun ve oyuncak, çocukların deneyimlerini, düşüncelerini ve duygularını ifade etmek ve dilin gelişimi için vazgeçilmez bir araçtır. Bir oyunun içerisinde rol alan çocuk can verdiği karakter ile kurduğu duygusal bağ sayesinde, yaşadığı dünya ve tecrübeleri anlama konusunda daha çok fikir sahibi olabilir. Nihayetinde çocuklar arkadaşlarları, kardeşleri ya da ebeveynleri ile oyun oynarken paylaşma, sıraya girme, başkalarının bakış açılarını anlama gibi konularla ilgili bir dizi sosyal beceri kazanırlar ve bu da çocuğun toplumsal ahlaki değerler ve entelektüel konulardaki gelişimini destekler.
Oyuncaklar, arabalardan bebeklere, müzikli kutulardan yapbozlara ya da yapı bloklarına kadar hemen her oyuncakta en son bilimsel ve teknolojik gelişmeleri her zaman yansıtmıştır. Özellikle içinde bulunduğumuz çağdaki teknolojik gelişimin de katkısı ile çağın oyuncakları çok daha teknolojik bir yapı kazanmıştır. Herhangi bir oyuncak ile oynamanın dahi mutlaka birçok gelişim alanına katkı sağlayabileceğinden söz edebiliriz. Ancak özel bir beceri alanı için geliştirildiğini iler süren bir oyuncağın, eğitim aracı olarak kullanılmasına karar vermede sadece deneyimlere odaklanmak yeterli olmayabilir. Bu tür bir oyuncağın geliştirmeyi amaçladığı beceri üzerindeki etkisinin çok ciddi deneysel araştırmalar ile ortaya konulması gerekmektedir. Özellikle son 10 yıldır odaklanılan önemli konulardan biri de bilgi-işlemsel düşünme becerisidir ve birçok oyuncak üreticisi bu becerisinin geliştirilmesine odaklanan ürünleri piyasaya sürmektedir. Bilgi-işlemsel düşünmenin iki önemli boyutu soyutlama ve ayrıştırmadır. Soyut kavramlarla uğraşmak, ustalaşana kadar uzunca bir zaman eğitim alması ve pratik yapması gereken deneyimsiz kullanıcılar için genellikle ciddi bir engeldir. Hele ki somut işlemler döneminden tam anlamıyla soyut işlemler dönemine geçememiş küçük yaşlardaki çocuklar için, bilgi-işlemsel düşünme becerisi eğitiminde soyutlama boyutu daha bir önem kazanmaktadır. Bu sebeple somut nesneler olarak oyuncaklar aktif katılım, işbirliği, keşif ve yansıtma gibi konularda sağlayacağı faydalar ile çocukların bilgi-işlemsel düşünme becerisi konusundaki öğrenmelerini destekleyebilecek araçlardır. Bu bölümün amacı bilgi-işlemsel düşünmenin geliştirilmesi amacıyla üretilen oyuncakların potansiyellerini ortaya koyarak genel bir bilgi sunmak ve akademik çalışmalara konu olmuş yönlerine değinmektir.