Selanik kenti on beşinci yüzyılda Türkler tarafından ele geçirildiği tarihten itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nda ayrıcalıklı bir konuma sahip olmuştur. Şehir, Osmanlı döneminde sadece ticaretin hâkim olduğu bir liman kenti olması yönüyle değil, aynı zamanda farklı dinî ve etnik aidiyetlere mensup insanların bir arada yaşadığı bir şehir olmasıyla da müstesna bir konuma sahipti. Bu çalışma on dokuzuncu yüzyılın ilk yarısında Selanik kenti insanının beşerî sermaye düzeylerini incelemekte ve ortaya çıkan bulgulardan hareketle farklı dini gruplar arasındaki düzey farklılıklarını dikkate alarak mukayeseli bir analiz ortaya koymaktadır. Çalışma, ekonomi tarihi literatüründe yer alan ilgili metotları olduğu gibi benimseyerek, bir temsili değişken olarak sayısal okur-yazarlık indikatörünü beşerî sermayenin tahminleme aracı olarak kullanmaktadır. Çalışmanın veri kaynağını 1841 yılında Selanik şehrinin dört nahiyesi için tutulan nüfus defterleri oluşturmaktadır. Nüfus tahrirlerinde bireylerin beyan ettiği yaşlardan hareketle oluşturulan sayısal okur yazarlık indeks değerleri bu dönemde Selanik’te Müslümanlar ile gayrimüslimlerin okur yazarlık düzeyleri arasında ciddi bir farkın bulunmadığını göstermektedir.
Since its conquest by the Turks, Salonica has always been considered a distinguished city in the Ottoman Empire. The city was distinguished from the other Ottoman cities as it was not only the port city where navigation commerce took place, but also it was the region that hosted people from different religious and ethnic affiliations. This study scrutinizes the human capital of Salonica society in the first half of the nineteenth century and analyses the level of human capital of different religious groups in a comparative perspective. Adopting the methodological approach that takes place in the economic history literature, this article aims to estimate the human capital of Salonica people, using their level of quantitative literacy as a proxy variable. The population census of 1841 that was held in four neighbourhoods in Salonica constitutes the database of the study. The quantitative literacy index values of the city dwellers show that during this period, there was no considerable difference in the level of literacy between Muslims and non-Muslims in Salonica.
