Oral Mikrobiyotanın Dengeleyici Gücü: Probiyotiklerin Ağız Sağlığı Üzerine Etkileri

Kıymaz B. M., Arıcı M.

2. Gıda Mikrobiyolojisi Kongresi, İstanbul, Türkiye, 4 - 06 Eylül 2025, ss.1-2, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-2
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Özet: Ağız boşluğu, insan vücudunun en zengin mikrobiyal çeşitliliğe sahip bölgelerinden biridir. Oral mikrobiyota; bakteriler, mantarlar, virüsler ve arkea türlerinden oluşan kompleks bir mikrobiyal topluluktur ve konakçıyla simbiyotik bir denge içinde yaşamını sürdürür. Bu dengenin korunması yalnızca ağız sağlığı değil, aynı zamanda sistemik sağlık açısından da kritik öneme sahiptir. Ancak ağız içi pH dengesizlikleri, yüksek şeker tüketimi, yetersiz ağız hijyeni, antibiyotik ve antiseptik kullanımı gibi faktörler bu dengeyi bozarak disbiyozise neden olur. Disbiyozis, patojen mikroorganizmaların baskın hale gelmesiyle diş çürüğü, gingivit ve periodontitis gibi yaygın oral hastalıkların gelişimine zemin hazırlar. Bu kapsamda, probiyotiklerin oral mikrobiyota üzerindeki düzenleyici etkisi son yıllarda yoğun şekilde araştırılmaktadır. Probiyotikler, ağız ortamında patojenlerle yarışarak onların epitel yüzeylere tutunmasını engeller, antimikrobiyal bileşikler (örneğin bakteriyosinler, organik asitler) üreterek zararlı mikroorganizmaların çoğalmasını baskılar ve bağışıklık sistemini destekleyici etkiler gösterir. Özellikle Lactobacillus rhamnosus, L. paracasei, Streptococcus salivarius ve Weissella cibaria gibi suşların, gingival inflamasyonu azalttığı, plak oluşumunu önlediği çeşitli klinik çalışmalarla ortaya konmuştur. Oral probiyotiklerin çocuklarda diş çürüğü riskinin azaltılması ve yetişkinlerde periodontal tedaviye destek amacıyla kullanımına yönelik ilgi giderek artmaktadır. Ayrıca prebiyotiklerle kombine edilen sinbiyotik formülasyonlar, probiyotiklerin ağız ortamına tutunabilirliğini ve etkinliğini artırarak daha kalıcı mikrobiyal denge sağlamaktadır. Sonuç olarak, probiyotikler doğal, güvenli ve sürdürülebilir bir yaklaşım sunmakta olup kişiye özel ağız sağlığı uygulamalarında yenilikçi ve biyolojik temelli bir yaklaşım olarak öne çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Oral mikrobiyota; Probiyotikler; Disbiyozis; Ağız sağlığı; Diş çürüğü; Periodontal hastalıklar.