Yabancılara Türkçe Öğretiminde Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Olarak Kullanılan Görsel-İşitsel Materyallerin Etki Durumu


Creative Commons License

Gümüş Mattıussı R., Baş B.

International Journal of Language Academy, cilt.8, sa.3, ss.16-29, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.29228/ijla.40585
  • Dergi Adı: International Journal of Language Academy
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, ERIC (Education Resources Information Center), Linguistic Bibliography, MLA - Modern Language Association Database
  • Sayfa Sayıları: ss.16-29
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılabilecek farklı uyaranlı dinleme metinlerinin B1 düzeyindeki öğrencilerin dinleme becerilerine etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması ile gerçekleştirilen araştırmada, çoklu durum deseni kullanılmıştır. Araştırma, her biri dört kişiden oluşan toplam dört farklı çalışma grubu ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grupları için dört farklı dinleme materyali tasarlanmıştır. Birinci gruptaki öğrencilere ses, görsel ve altyazı; ikinci gruptaki öğrencilere ses ve görsel; üçüncü gruptaki öğrencilere ses ve altyazı; dördüncü gruptaki öğrencilere ise sadece ses uyaranlı dört farklı dinleme metni sunulmuştur. Her bir metin kendi grubuna ardıl olarak dört hafta içinde dinletilmiştir. Her bir grupta dört adet olmak üzere, toplam 16 adet çok uyaranlı dinleme metni ile uygulama yapılmıştır. Her bir dinleme çalışmasından sonra tüm gruplara aynı ölçme ve değerlendirme süreci uygulanmıştır. Ölçme çalışmaları sonrasında her gruptaki öğrencilerle bireysel görüşmeler yapılmış ve öğrencilere dinleme metinlerindeki uyaran çeşitliliği ile ilgili sorular sorulmuştur. Dinleme metinlerine yönelik ölçme ve değerlendirme çalışmalarından ve her uygulama sonunda öğrencilerle yapılan görüşmelerden elde edilen bulgular doğrultusunda, ses ve görsel uyaranlı dinleme metinlerinin uygulandığı öğrenci gruplarının alt yazılı dinleme metinleri ile karşılaşan öğrencilere oranla daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda ses uyaran temelli olan dinleme metinlerinin, diğer uyaran desteğini görsellerle daha etkili kıldığı, altyazılı dinleme metinlerinde öğrencilerin anlama açısından daha sınırlı bir öğretim ortamında kaldığı ortaya çıkmıştır.