Çevreci Yapma Çevre Kavramının Evrimi: Yenileyici (Rejeneratif) Tasarım Yaklaşımı


Darçın P.

Mimar.İst Dergisi, ss.50-56, 2014 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: Mimar.İst Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.50-56
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İnsan eylemleri ile içinde yaşadığı çevreyi ve etkileşimde olduğu diğer çevre sistemleri etkiler. Özellikle yapma çevrenin üretilmesi, kullanılması ve yok edilmesinde enerji, ürün ve su kaynakları tüketilirken, çevre kirletilmekte; bu durum, insandan kaynaklanan diğer olumsuzluklarla birlikte, doğal çevrenin ve çevresistemlerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesini engellemektedir. Çeşitli araştırmacılar, “daha az kaynakla daha çok üretimi” hedefleyen eko-verimlilik kavramını ve bu kavramın yapma çevreye yansıması olan çevre dostu / yeşil / ekolojik yapma çevre yaklaşımını çevresel sürdürülebilirlik bağlamında eleştirir. “Yeşilin ötesine geçme” çabaları ile; çevrebilim, biyo-bölgeselcilik ve kalıcı kültür gibi yaklaşımlara dayalı olarak yenileyicilik (rejeneratiflik) kavramının ortaya çıktı görülmektedir. Bu kavram insan – doğa ilişkisini, egemen mekanistik yaklaşımdan farklı bir şekilde, yeniden tanımlamakta; insanın, doğa ve çevresistemler var olmadan yaşayamayacağı gerçeği ile insan ve doğayı eş düzeyli bir ortaklık çerçevesinde bütünleştirerek var olandan daha iyiye ulaşmayı hedeflemektedir. Yapma çevrenin tasarlanmasında, üretilmesinde, kullanılmasında ve kullanım sonrasında yeni bir düzen getirmeyi arzulayan yenileyici tasarım henüz yeterince olgunlaşmamış olmasına karşın, oldukça kapsamlı ve çevresel sürdürülebilirlik açısından son derece olumlu bir yaklaşımdır. 

Humans affect the environment and

ecosystems, to which they belong, with their

actions. During production, usage and disposal

of the built environment, in particular, energy,

product and water resources are consumed and

environmental pollution is increased. This

situation, along with other negativities of human

actions, prevents the maintenance of natural

environment and ecosystems in a healthy way

for the future generations. Some researchers

criticize the eco-efficiency concept which aims

“producing more from less” and the ecofriendly

/ green / ecologic built environment, the

reflection of this concept on the made

environment, in terms of environmental

sustainability. It has been observed that, as the

result of efforts to “go beyond green”, the

regenerative paradigm, based on ecology,

bioregionalism, permaculture etc., is

constituted. The human-nature relationship is

redefined by this paradigm distinctively from

dominant mechanistic worldview, with the fact

that humankind is dependent on the health and

well-being of ecosystems, and it is aimed to

evolve into a better situation than the current

one through reconnection of human and nature

within a co-equal and mutually beneficial

partnership. Regenerative design, which needs

new systems, methods and approaches for the

design, production, usage and disposal of built

environment, is a thorough and positive

approach with respect to environmental

sustainability.