Akademik Veri Yönetim Sistemi
GNSS PPP Hassas Nokta Konumlama Yöntemi ve Uygulamaları Çalıştayı, Samsun, Türkiye, 27 - 28 Haziran 2025, (Yayınlanmadı)
Hidrografik çalışmalar kapsamında gerçekleştirilen başta derinlik ölçme çalışmaları olmak üzere pek çok farklı deniz uygulamasında gerekli olan konum bilgisi çoğunlukla gerçek zamanlı kinematik (Real-time Kinematic-RTK) veya ölçü sonrası kinematik değerlendirme (Post-processing Kinematic-PPK) yöntemleri ile elde edilmektedir. Klasik tek-bazlı RTK (single-baseline RTK) yönteminde düzeltme verilerinin/ürünlerinin iletişimindeki kesintiler, gezici alıcı ile referans istasyon arasındaki mesafe kısıtlamaları vb. sorunlar, Ağ RTK (Network RTK-NRTK) sistemi sayesinde bir nebze de olsa ortadan kaldırılmıştır. Türkiye’de ulusal ve bölgesel ağlardan yararlanılarak yapılan kıyı ve yakın kıyı ölçmelerinde sadece tekne üzerinde GNSS verisi toplanması ve karada referans istasyonu kurulmasına gerek olmaması ekonomik olarak büyük fayda sağlamıştır.
Hidrografik çalışmalardaki konumlandırma doğruluğu, tercih edilen ölçme yöntemine, kullanılan cihaz ve ekipmanlara, verilerin değerlendirme yöntemine bağlı olarak değişebilmektedir. Literatürde denizlerde yapılan çalışmalara konu olan hassas nokta konumlama (Precise Point Positioning-PPP) yönteminin, sahip olduğu önemli avantajlarıyla klasik bağıl konum belirleme yöntemlerine karşın güçlü bir alternatif olduğu anlaşılmaktadır. Çevrimiçi değerlendirme servislerinin de yaygınlaşmasıyla PPP-Yönteminin global ve ulusal ölçekte hidrografik ölçmeler alanında yapılan araştırmalarda tercih edildiği görülmektedir.
Dünyada ve Türkiye’de yapılan hidrografik çalışmaların asgari olarak Uluslararası Hidrografi Organizasyonu (IHO) tarafından yayınlanan Hidrografik Ölçme Standartlarını sağlaması gerekmektedir. Halihazırda kullanılan IHO S44 6.1.0.baskısı 2020 yılında yayınlanmıştır. Burada ölçme alanları ayrıcalıklı, özel, 1a, 1b ve 2.derece olmak üzere 5 farklı derecede sınıflandırılmıştır. Öngörülen toplam yatay belirsizlik (THU) değerleri ayrıcalıklı, özel, 1a-1b ve 2.dereceler için sırasıyla 1 m, 2 m, 5m+Derinliğin %5’i ve 20 m+Derinliğin %10’u seviyesindendir. Ayrıca, su üstündeki seyrüseferi etkileyen sabit veya yüzen objeler ile seyir yardımcıları için asgari THU değerleri 1 m ile 5 m arasında değişmekteyken, kıyı çizgisi ölçümü için ise bu değerler 5 m ile 10 m aralığındadır.
Bu çalışmada, literatürde PPP yöntemi kullanılarak denizde yapılan bilimsel araştırmaların ulaştıkları sonuçlar irdelenerek, IHO Hidrografik Ölçme Standartları’nın öngördüğü asgari koşulları sağlayıp sağlamadıkları incelenmiştir.
Anahtar Sözcükler: Deniz, Hidrografik Ölçme, IHO, GNSS, PPP