Akademik Veri Yönetim Sistemi
IX. Yıldız Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, İstanbul, Türkiye, 26 - 27 Aralık 2022, ss.167
Türkiye Cumhuriyeti-Umman
Sultanlığı ilişkilerinin 2012-2022 yılları arasındaki genel seyri hakkında
bilgi veren bu çalışmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti ile Umman Sultanlığı
arasında son 10 yılda cereyan etmiş gelişmeler hakkında genel bir bilgi vererek
Türkiye-Umman ilişkilerinin geleceğinin aslında parlak olduğunu, ilişkilerin
çok daha güçlü olması için Türk ve Ummanlı siyaset ve iş insanlarının ellerinden
geleni yapmaya kararlı olduklarını ve iki ülke ilişkilerinin gelişmesinin ise tüm
bölge için önemli olduğunu göstermektir. Çalışma hazırlanırken veri kaynağı
olarak basılı kaynaklardan, yıllık raporlardan fakat daha çok internet
kaynaklarından faydalanılmıştır. Türkler ile Ummanlıların ilişkilerinin 16.
asırda Osmanlı Devleti’nin Hint Okyanusu’nda Portekizlilere karşı yapmış olduğu
seferlerle başlamış olduğu söylenebilir. Bu mücadeleler sırasında Kanuni Sultan
Süleyman da Ummanlılara Portekizli sömürgecilere karşı durabilmeleri için bir
çok savaş malzemesi, asker ve mühimmat göndermiştir. Ummanlılar da sonraki asırlarda Osmanlılara İran ve Yemen
ile ilgili yaşadıkları sorunlarda çeşitli defalar yardımlarda bulunmuşlardır.
Bu ilişkilerle ilgili her iki tarafın arşivlerinde çeşitli belge ve mektuplar
bulunmaktadır. Bugünkü Türkiye-Umman ilişkilerinin temeli, 1970-2020 yılları
arasında Umman’ı yönetmiş olan Sultan Kabûs bin Said döneminde atılmış ve
ilişkiler yine bu dönemde sağlamlaştırılmıştır. Bununla birlikte üç yıllık bir
geçmişi olan Sultan Heysem bin Tarık döneminde de ilişkiler, aynı iyi niyet,
vizyon ve karşılıklı güvenle gelişmeye devam etmektedir. Son 10 yılda,
özellikle inşaat, turizm, yükseköğretim, sağlık, savunma sanayi ve havacılık
alanlarında iki ülke arasında büyük ilerlemeler olmuşsa da bunun yeterli olduğu
söylenemez. Bununla birlikte Umman, Türkiye’nin birçok alanda tecrübe
paylaşımında bulunabileceği dost bir ülkedir. Birçok uluslararası kuruluşta
Umman’ın Türkiye’ye olan desteği devam etmekte ve sorunların çözümünde iki ülke
beraber hareket etmektedirler. Sultan Kabûs Türkiye’yi en son 1989 yılında
ziyaret etmiş; Türkiye’den Umman’a Cumhurbaşkanlığı düzeyinde en son yapılmış
resmi ziyaret ise 2010 yılında gerçekleşmiştir. Sultan Heysem döneminde iki
ülke arasında en üst düzeyde karşılıklı resmi ziyaretlerin gerçekleştirilmesi
artık beklenir olmuştur. Türkiye ile Umman’ın karşılıklı ilişkilerinin ticari
ve siyasi alanlarda daha ileriye gitmesi, iki ülkenin daha yakın olması ve
birlikte daha çok kazanması için aralarında güven ve iyi niyet fazlasıyla
vardır. Bu amaçlara ulaşmak için iki ülkenin yetkilileri gereken gayreti de
göstermektedir. O halde, Türkiye-Umman ilişkilerinin yarın çok daha yüksek
hedeflere ulaşacağından hiç şüphe edilmemesi gerekir.
The aim of this study, which gives information about the
general course of the relations between the Republic of Türkiye and the Sultanate of Oman between the years 2012-2022, is to give general
information about the developments that have taken place between the Republic of Türkiye and the Sultanate of Oman in
the last 10 years, that the future of Türkiye-Oman
relations is actually bright, the relations are much stronger. It is to show
that the Turkish and Omani politicians and business people are determined to do
their best to ensure that the development of relations between the two
countries is important for the entire region. While preparing the study,
printed sources, annual reports, but mostly internet sources were used as data
sources. It can be said that the relations between Turks and Omanis started
with the Ottoman Empire's campaigns against the Portuguese in the Indian Ocean
in the 16th century. During these struggles, Suleiman the Magnificent also sent
many war materials, soldiers and ammunition to the Omanis so that they could
stand against the Portuguese colonialists. In the following centuries, the
Omanis helped the Ottomans several times in the problems they faced with Iran
and Yemen. There are various documents and letters in the archives of both
parties regarding these relations. The foundation of today's Türkiye-Oman
relations was laid during the reign of Sultan Qaboos bin Said, who ruled Oman
between 1970 and 2020, and the relations were consolidated in this period.
However, during the reign of Sultan Haitham bin Tarik, which has a history of
three years, relations continue to develop with the same goodwill, vision and
mutual trust. Although there has been great progress between the two countries
in the last 10 years, especially in the fields of construction, tourism, higher
education, health, defense industry and aviation, it cannot be said that this
is sufficient. However, Oman is a friendly country where Türkiye can share its
experience in many fields. Oman's support to Türkiye continues in many
international organizations and the two countries act together in solving the
problems. Sultan Qaboos last visited Türkiye in 1989; The last official visit
at the Presidential level from Türkiye to Oman was in 2010. During the reign of
Sultan Haitham, the highest level of
mutual official visits between the two countries have been expected to be made
anymore. There is a lot of trust and goodwill between Türkiye and Oman for the
mutual relations to go further and for the two countries to be closer and to
earn more together both in the commercial and political fields. In order to
achieve these goals, the authorities of the two countries also show the
necessary effort. In that case, there should be no doubt that Türkiye-Oman
relations will reach much higher goals tomorrow.