Yakıt Hücreli Araçlar için Dolum İstasyonu Konumu Seçimi


Gündüz S. B., Geçici E., Güler M. G.

41. Yöneylem Araştırması Endüstri Mühendisliği Kongresi , Denizli, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2022, ss.176

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Denizli
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.176
  • Yıldız Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Fosil yakıt kullanan ulaşım araçlarının ürettiği sera gazı emisyonlarının iklim değişikliğinde önemli bir etkiye sebep olması ve fosil yakıtların hızla tükeniyor olması, araştırmacıları ulaşım araçlarında alternatif enerji kaynakları kullanımı konusunda çalışmaya yönlendirmiştir. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonucunda araçların kullanabileceği alternatif enerji kaynaklarından biri olarak hidrojen enerjisi ön plana çıkmaktadır. Hidrojen enerjisi kullanabilen araçlara hidrojen yakıt hücreli araçlar denmektedir. Piyasada önemli konumda bulunan araç üreticileri bu alanda üretime yönelmiş, Japonya, Güney Kore, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin gibi ülkelerde bu araçların yaygınlığının artması için yapılan çalışmalar hız kazanmıştır. Yakıt Hücreli Araçlar yakıtlarını, klasik fosil yakıt kullanan araçlar gibi dolum istasyonlarından (hidrojen dolum istasyonu) almaktadır ve bu istasyonların kurulum maliyeti bir benzin istasyonuna göre oldukça yüksektir. Buna ek olarak yakıt hücreli araç teknolojisinin yaygınlaşabilmesi için özellikle bu teknolojinin ilk difüzyonu sırasında hidrojen yakıtının erişilebilir olması kritik bir konudur. Bu nedenle hidrojen dolum istasyonlarının konumlandığı yerler çok önemlidir ve dikkatle belirlenmelidir. Bu çalışmada İstanbul'daki hidrojen dolum istasyonlarının yer seçimi problemi incelenmiştir. Mevcut durumda hizmet veren benzin istasyonlarının zamanla hidrojen istasyonlarına dönüşeceği varsayılmıştır. İstasyonların konumlarının belirlenmesinde mevcut talebi de göz önüne alacak şekilde uyarlanmış bir küme kapsama (set covering) modeli kullanılmıştır. Ayrıca istasyonların yerleştirilmesinde gerçek mesafe kullanmayla kuş uçuşu mesafe kullanmanın arasındaki farklar da irdelenmiş ve coğrafik anlamda kendine has özellikleri bulunan İstanbul'da bu farkların çok ciddi boyutlara ulaşabileceği gözlemlenmiştir.